چگونه رشته مناسب خود را انتخاب کنیم؟ – راهنمای کامل انتخاب رشته تحصیلی مناسب

چگونه رشته مناسب خود را انتخاب کنیم؟

سوالی است که تمامی داوطلبان کنکور با نزدیک شدن به زمان انتخاب رشته کنکور، از خود و مشاور تحصیلی خود می‌پرسند. انتخاب رشته مناسب از دغدغه‌های اصلی داوطلبان کنکور در زمان انتخاب رشته است.  

انتخاب رشته دانشگاهی تصمیمی مهم و حیاتی برای داوطلبان کنکور است؛ زیرا آینده شغلی و اجتماعی آنها در گرو همین انتخاب است.

با ما همراه باشید؛ ما در الف مشاور به بررسی چگونگی انتخاب بهترین رشته مناسب به خود خواهیم پرداخت.

زمان انتخاب رشته کنکور سراسری 1402

زمان انتخاب رشته کنکور 1402 بعد از اعلام نتایج اولیه کنکور و انتشار دفترچه انتخاب رشته 1402 آغاز می‌شود. طبق روال سال‌های گذشته، زمان انتخاب رشته کنکور در اواسط مرداد ماه بوده است. با توجه به این امر؛ انتظار می‌رود زمان انتخاب رشته کنکور 1402 در اواسط و یا اواخر مرداد ماه صورت گیرد.

از کجا بدانیم چه رشته ای انتخاب کنیم؟

برای انتخاب بهترین رشته مناسب به خود، باید ملاک‌ها و معیارهای متعدد زیادی را در نظر بگیرید. در ادامه به معرفی این ملاک‌ها خواهیم پرداخت.

• توجه به علاقه خود
• توجه به رتبه کسب شده
• توجه به بازارکار و آینده شغلی رشته مورد نظر
• توجه به میزان شهریه دانشگاه‌های شهریه‌پرداز
• توجه به استعداد خود
• توجه به شهر و دانشگاه مورد نظر
• توجه به سهمیه‌های کنکور و میزان ظرفیت هر رشته
• توجه به انتخاب رشته‌های بومی
• عدم توجه به حرف خانواده و دیگران
• مشورت با متخصص انتخاب رشته

در روند انتخاب رشته مناسب به خود، باید تمامی ملاک‌ها و معیارهایی که در بالا به آن اشاره شد را در نظر بگیرید. زیرا آنچه گفته شد؛ جزو اساسی ترین مواردی است که هر داوطلب باید برای انتخاب بهترین رشته مناسب به خود در نظر بگیرید. 

جهت دریافت بهترین مشاوره انتخاب رشته کنکور از الف مشاور کلیک کنید

قبل از انتخاب رشته ابتدا باید خود را بشناسید

آیا قبل از انتخاب رشته باید خودمان را بشناسیم؟ به چه علت؟

بله، این درست است. شناخت خود و دانستن نقاط قوت و ضعف خود، می‌تواند به شما کمک کند تا رشته‌ای را انتخاب کنید که بهترین گزینه برای شما باشد. برای شناختن خود می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند مشاوره شغلی، تست شخصیتی و علاقه‌مندی‌های شغلی استفاده کنید. 

همچنین می‌توانید با بررسی دروس و فعالیت‌هایی که در دوران تحصیل خود دوست داشتید به ایده‌ای از رشته‌ای که به آن علاقه‌مندید برسید.

معرفی 5 تست روانشناسی شخصیت شناسی 

در ادامه به معرفی 5 تست شخصیت شناسی برای انتخاب بهترین رشته مناسب به خود خواهیم پرداخت.

1. تست مایرز-بریگز شخصیت‌شناسی (MBTI)

تست مایرز-بریگز شخصیت‌شناسی (MBTI) یکی از معروف‌ترین و پراستفاده‌ترین تست‌های شخصیت‌شناسی در جهان است. این تست بر اساس نظریه‌ی کارل یونگ و با هدف شناخت و تحلیل شخصیت افراد توسعه داده شده است. 

در این تست شخصیت افراد بر اساس چهار بعد اساسی شناخته می‌شود: تمایل به داخل‌گرایی یا برون‌گرایی، تمایل به حساسیت یا منطق‌گرایی، تمایل به احساسات یا منطق و تمایل به سازمان‌دهی یا آزادی.

با انجام این تست شخصیت شما بر اساس یکی از 16 نوع شخصیت شناسایی می‌شود که شامل ESTJ، ESFJ، ENFJ، ENTJ، ISTJ، ISFJ، INFJ، INTJ، ESTP، ESFP، ENFP، ENTJ، ISTP، ISFP، INFP و INTP می‌شود. هر یک از این نوع‌های شخصیتی دارای ویژگی‌ها، نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند که با شناخت آن‌ها می‌توانید به بهبود روابط شخصی و حرفه‌ای خود بپردازید.

تست MBTI در بسیاری از شرکت‌ها، موسسات آموزشی و مشاوره‌ای به عنوان ابزاری برای شناسایی و تحلیل شخصیت افراد استفاده می‌شود.

2. تست پنج عاملی شخصیت‌شناسی (Big Five Personality Traits)

تست پنج عاملی شخصیت‌شناسی (Big Five Personality Traits) نیز یکی دیگر از تست‌های معروف شخصیت‌شناسی است. در این تست، شخصیت افراد بر اساس پنج عامل اساسی شناخته می‌شود: بازتاب‌گری (Openness), همدلی (Agreeableness), پایداری روانی (Neuroticism), انطباق‌پذیری (Conscientiousness) و برون‌گرایی (Extraversion).

با انجام این تست شخصیت شما بر اساس نمراتی که در هر یک از پنج عامل به دست می‌آورید، شناسایی می‌شود. هر یک از این عوامل دارای ویژگی‌ها، نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند که با شناخت آن‌ها می‌توانید به بهبود روابط شخصی و حرفه‌ای خود بپردازید.

تست پنج عاملی شخصیت‌شناسی نیز در بسیاری از شرکت‌ها، موسسات آموزشی و مشاوره‌ای به عنوان ابزاری برای شناسایی و تحلیل شخصیت افراد استفاده می‌شود.

3. تست روانشناسی 16 شخصیت (16 Personality Factor Questionnaire)

تست روانشناسی 16 شخصیت (16 Personality Factor Questionnaire) یکی از معروف‌ترین تست‌های شخصیت‌شناسی است که برای شناسایی و تحلیل شخصیت افراد به کار می‌رود. این تست در سال 1949 توسط ریموند کتل (Raymond Cattell) توسعه داده شد.

این تست بر اساس 16 عامل اصلی شخصیت، شناخته می‌شود. این عوامل عبارت‌اند از: بازتاب‌گری، همدلی، پایداری روانی، انطباق‌پذیری، برون‌گرایی، خلاقیت، احساسات مثبت، احساسات منفی، شدت عاطفی، سازمان‌دهی، خود کنترل، تحلیل‌پذیری، خودآگاهی، دقت، پایبندی به قوانین و تجربه جستجو.

با انجام این تست، شخصیت شما بر اساس نمراتی که در هر یک از 16 عامل به دست می‌آورید، شناسایی می‌شود. هر یک از این عوامل دارای ویژگی‌ها، نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند که با شناخت آن‌ها می‌توانید به بهبود روابط شخصی و حرفه‌ای خود بپردازید.

تست روانشناسی 16 شخصیت به عنوان یکی از معتبرترین تست‌های شخصیت‌شناسی در دنیا شناخته شده است و در بسیاری از شرکت‌ها، موسسات آموزشی و مشاوره‌ای به عنوان ابزاری برای شناسایی و تحلیل شخصیت افراد استفاده می‌شود.

4. تست شخصیت‌شناسی هرمن (Hermann Brain Dominance Instrument)

تست شخصیت‌شناسی هرمن یا Hermann Brain Dominance Instrument (HBDI) نیز یکی از معروف‌ترین تست‌های شخصیت‌شناسی است که برای شناسایی و تحلیل سبک فکر و رفتار افراد به کار می‌رود. این تست در سال 1980 توسط ند هرمن (Ned Herrmann) توسعه داده شد.

این تست بر اساس چهار قسمت اصلی مغز، شناخته می‌شود. این قسمت‌ها عبارت‌اند از: قسمت عقلانی (راستای مغز)، قسمت احساسی (چپای مغز)، قسمت تصویرسازی (عمق مغز) و قسمت عملی (بالای مغز). با انجام این تست، سبک فکر و رفتار شما بر اساس نمراتی که در هر یک از این قسمت‌ها به دست می‌آورید، شناسایی می‌شود.

هر یک از این قسمت‌ها دارای ویژگی‌ها، نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند که با شناخت آن‌ها می‌توانید به بهبود کارایی، ارتباطات و رفتار شخصی و حرفه‌ای خود بپردازید.

تست شخصیت‌شناسی هرمن نیز به عنوان یکی از معتبرترین تست‌های شخصیت‌شناسی در دنیا شناخته شده است و در بسیاری از شرکت‌ها، موسسات آموزشی و مشاوره‌ای به عنوان ابزاری برای شناسایی و تحلیل سبک فکر و رفتار افراد استفاده می‌شود.

5. تست شخصیت‌شناسی کلین (Cloninger’s Temperament and Character Inventory)

تست شخصیت‌شناسی کلین یا Cloninger’s Temperament and Character Inventory (TCI) نیز یکی از معروف‌ترین تست‌های شخصیت‌شناسی است که برای شناسایی و تحلیل سبک فکر و رفتار افراد به کار می‌رود. این تست در سال 1994 توسط رابرت کلینجر (Robert Cloninger) توسعه داده شد.

این تست بر اساس پنج عامل اصلی شخصیت، شناخته می‌شود. این عوامل عبارت‌اند از: نوآوری، هماهنگی، هیجان پذیری، خشونت و همچنین هماهنگی اجتماعی. با انجام این تست، سبک فکر و رفتار شما بر اساس نمراتی که در هر یک از این عوامل به دست می‌آورید، شناسایی می‌شود.

هر یک از این عوامل دارای ویژگی‌ها، نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند که با شناخت آن‌ها می‌توانید به بهبود کارایی، ارتباطات و رفتار شخصی و حرفه‌ای خود بپردازید.

تست شخصیت‌شناسی کلین نیز به عنوان یکی از معتبرترین تست‌های شخصیت‌شناسی در دنیا شناخته شده است و در بسیاری از شرکت‌ها، موسسات آموزشی و مشاوره‌ای به عنوان ابزاری برای شناسایی و تحلیل سبک فکر و رفتار افراد استفاده می‌شود.

آشنایی با انواع تیپ‌های شخصیتی و ارتباط آن با انتخاب رشته دانشگاهی

تیپ‌های شخصیتی مختلفی وجود دارند که هر کدام دارای ویژگی‌ها، نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند. برخی از این تیپ‌ها عبارت‌اند از:

• تیپ شخصیتی ESTJ

این افراد عموماً سازمان‌یافته، مسئولیت‌پذیر و عملگرا هستند. آن‌ها به دنبال فرصت‌های شغلی پایدار و امن هستند و برای دستیابی به این هدف، به دنبال تحصیل در رشته‌های حقوق، مدیریت و حسابداری هستند.

• تیپ شخصیتی INTP

این افراد عموماً خلاق، تفکر گرا و مستقل هستند. آن‌ها به دنبال فرصت‌های شغلی جذاب و چالش‌برانگیز هستند و برای دستیابی به این هدف، به دنبال تحصیل در رشته‌های فناوری اطلاعات، ریاضیات و فیزیک هستند.

• تیپ شخصیتی ESFP

این افراد عموماً خلاق، مهربان و پویا هستند. آن‌ها به دنبال فرصت‌های شغلی جذاب و پویا هستند و برای دستیابی به این هدف، به دنبال تحصیل در رشته‌های هنر، روابط عمومی و بازاریابی هستند.

• تیپ شخصیتی ISTJ

این افراد عموماً سازمان‌یافته، مسئولیت‌پذیر و دقیق هستند. آن‌ها به دنبال فرصت‌های شغلی پایدار و امن هستند و برای دستیابی به این هدف، به دنبال تحصیل در رشته‌های حقوق، مدیریت و حسابداری هستند.

• تیپ شخصیتی ENFP

این افراد عموماً خلاق، مهربان و مستقل هستند. آن‌ها به دنبال فرصت‌های شغلی جذاب و چالش‌برانگیز هستند و برای دستیابی به این هدف، به دنبال تحصیل در رشته‌های روانشناسی، مشاوره و فرهنگ‌شناسی هستند.

با توجه به تیپ شخصیتی خود، می‌توانید بهترین رشته دانشگاهی را برای خود انتخاب کنید. به عنوان مثال، اگر شما یک ESTJ هستید، بهترین رشته‌های دانشگاهی برای شما حقوق، مدیریت و حسابداری هستند. اما اگر شما یک INTP هستید، بهترین رشته‌های دانشگاهی برای شما فناوری اطلاعات، ریاضیات و فیزیک هستند.

به چه رشته ای علاقه دارید؟

علاقه به رشته انتخابی، عامل مهمی در موفقیت شغلی و شادابی زندگی است. انتخاب رشته بر اساس علاقه، باعث می‌شود که شما با انجام کارهایی که دوست دارید، رضایت و لذت بیشتری بدست آورید و در نتیجه بهترین نتیجه را در کار خود ببینید. 

همچنین علاقه به رشته انتخابی، باعث می‌شود که شما برای یادگیری و پیشرفت در آن رشته، بیشتر تلاش کنید و از انجام کارهای مربوط به آن لذت ببرید. در نتیجه انتخاب رشته بر اساس علاقه، می‌تواند به شما کمک کند تا به موفقیت و رضایت کامل در زندگی خود برسید.

آیا علاقه مهم تر است یا شناخت بازار کار؟

هر دو موضوع برای انتخاب رشته تحصیلی مهم هستند. علاقه به رشته تحصیلی می تواند به فرد کمک کند تا با انگیزه و اشتیاق بیشتری به تحصیلات خود بپردازد، اما شناخت بازار کار نیز بسیار حائز اهمیت است. 

شناخت بازار کار به فرد کمک می کند تا بتواند رشته تحصیلی مناسبی را برای خود انتخاب کند و پس از فارغ التحصیلی، به سرعت در بازار کار، مشغول به کار شود. بنابراین هر دو موضوع در انتخاب رشته تحصیلی مهم هستند و بهتر است با ترکیب آنها به تصمیم گیری بپردازید.

قبل از انتخاب رشته، درباره آن اطلاعاتی کسب کنید

قبل از انتخاب رشته باید به دلیل‌های زیر درباره رشته انتخابی خود اطلاعات کسب کنید:

• شناخت صحیح از رشته

با کسب اطلاعات درباره رشته انتخابی، می‌توانید تصمیم بهتری درباره ادامه تحصیل در آن رشته بگیرید. همچنین با شناخت صحیح از رشته انتخابی خود، می‌توانید بهترین استفاده را از زمان و هزینه‌های صرف شده برای تحصیل در آن رشته بکنید.

• شرایط شغلی

با کسب اطلاعات درباره شرایط شغلی در رشته انتخابی، می‌توانید تصمیم بهتری درباره ادامه تحصیل در آن رشته بگیرید. همچنین می‌توانید با شناخت شرایط شغلی رشته انتخابی و ورود آگاهانه به یک رشته تحصیلی، در وقت و هزینه‌های خود صرفه جویی کنید. بدین صورت بعد از فارغ التحصیلی سریع وارد بازار کار می‌شوید.

• میزان درآمد

 با کسب اطلاعات درباره میزان درآمد در رشته انتخابی، می‌توانید تصمیم بهتری درباره ادامه تحصیل در آن رشته بگیرید. هدف از تحصیل در دانشگاه و ورود به بازارکار، کسب درآمد است. بنابراین بهتر است قبل از انتخاب رشته، از میزان درآمد رشته انتخابی خود آگاه شوید. 

• فرصت‌های شغلی

با شناخت فرصت‌های شغلی رشته انتخابی خود، می‌توانید با مشاغل هر رشته آشنا شوید و طبق علاقه فردی نسبت به مشاغل هر رشته، رشته تحصیلی خودتان را انتخاب کنید. 

تجربیات دیگران را بشنوید!

استفاده از تجربیات دیگران در روند انتخاب رشته مهم است زیرا به شما کمک می‌کند تا از خطاهای دیگران یاد بگیرید و در انتخاب رشته صحیح تر و موفق‌تر باشید. 

همچنین با شنیدن تجربیات دیگران می‌توانید ایده‌های جدیدی برای رشته خود پیدا کنید و بهترین تصمیم را بگیرید. به علاوه با شنیدن تجربیات دیگران، می‌توانید از نظرات و پیشنهادات افراد دیگر بهره ببرید و بهترین راهکارها را برای انتخاب رشته پیدا کنید.

نتیجه گیری- چگونه رشته مناسب خود را انتخاب کنیم؟

ما در این مقاله به ملاک‌ها و معیارهای انتخابی برای انتخاب بهترین رشته مناسب خود پرداخته‌ایم. امیدواریم با مطالعه کامل این متن و بکارگیری آن در روند انتخاب رشته، بتوانید بهترین رشته تحصیلی مناسب خود را انتخاب کنید.

در صورت داشتن هرگونه سوال می‌توانید با ما در بخش کامنت ارتباط برقرار کنید.

با آرزوی موفقیت برای شما داوطلب گرامی

اینستاگرام الف مشاور