همه چیز درباره تغییر رشته تحصیلی در دبیرستان و شرایط آن
تحریریه الف مشاور
29 آذر 1401
10:12 ب.ظ
آیا امکان تغییر رشته تحصیلی در دوره متوسطه دوم وجود دارد؟ این سوال شاید دغدغه خیلی از دانش‌آموزان باشد. چرا که بعضی از دانش آموزان با شک و تردید یکی از رشته‌های فنی یا نظری را انتخاب می‌کنند و عده‌ی دیگری هم با ورود به رشته انتخابی‌شان، نظرشان در مورد رشته تحصیلی‌شان عوض می‌شود و تصمیم به تغییر رشته خود می‌گیرند. حال تکلیف این دانش‌آموزان چیست؟ آیا دانش‌آموزانی که قبلا دیپلم خود را دریافت کرده‌اند هم می‌توانند تغییر رشته دهند؟
با ما همراه باشید. ما در الف مشاوربه تمامی شرایط و ضوابط تغییر رشته تحصیلی و سوالات شما در رابطه با تغییر رشته تحصیلی در دبیرستان می‌پردازیم.
در این مقاله میخوانید:
زمان مناسب برای تغییر رشته چه هنگام است؟
تغییر رشته تحصیلی در دبیرستان در دو بازه زمانی طبق نظر نظام آموزش و پرورش امکان پذیر است. این دو بازه زمانی عبارتند از:
تغییر رشته تحصیلی از پایه دهم به پایه یازدهم
تغییر رشته تحصیلی از پایه یازدهم به پایه دوازدهم
تغییر رشته در دبیرستان مناسب چه کسانی است؟
عده‌ای از دانش‌آموزان در زمان انتخاب رشته برای ورود به پایه دهم تحت تاثیر خانواده یا دوستان بدون سنجیدن علایق و استعدادشان قرار می‌گیرند و انتخاب نادرستی دارند. عده دیگری هم با تصور خاصی از یک رشته، آن را انتخاب می‌کنند اما در نتیجه از انتخاب خود پشیمان می‌شوند. این افراد بعد یک یا دو سال تحصیل در رشته انتخابی‌شان به دنبال تغییر رشته هستند. خوشبختانه امکان تغییر رشته تحصیلی در دبیرستان و اخذ دیپلم مجدد تحت شرایطی امکان‌پذیر است.
آیا امکان تغییر رشته تحصیلی از شاخه‌های نظری به شاخه‌های هنرستان وجود دارد؟
در پاسخ باید بگوییم بله. امکان تغییر رشته از رشته‌های نظری مانند ریاضی و تجربی به رشته‌های هنرستان، فنی حرفه‌ای و کاردانش مانند طراحی دوخت وجود دارد.
همچنین امکان تغییر رشته در درون یک شاخه مانند تغییر رشته ریاضی به رشته تجربی نیز وجود دارد.
چگونه تغییر رشته دهیم؟
برای تغییر رشته تحصیلی می‌توانید در دو بازه زمانی فرم تغییر رشته تحصیلی را پر کنید و در آزمون تغییر رشته شرکت کنید. همچنین باید در آزمون دروسی که بین رشته قبلی و رشته جدیدتان متفاوت است شرکت کنید و نمره قبولی را کسب کنید. ما در ادامه به طور کامل شرایط تغییر رشته را شرح می‌دهیم.
شرایط تغییر رشته تحصیلی در دبیرستان از پایه دهم به یازدهم چیست؟
ابتدا باید تصمیم نهایی خود را برای تغییر رشته تحصیلی خود بگیرید و حداقل 15 روز قبل از امتحانات خرداد یا شهریور پایه دهم برای تغییر رشته اقدام کنید.
برای دریافت فرم تغییر رشته دبیرستان باید وارد سایت سنا شوید و فرم شماره الف را دانلود کنید.
فرم مربوطه باید توسط شما و والدینتان پر شود. همچنین این فرم باید امضا و اثر انگشت داشته باشد.
فرم را به مشاور مدرسه تحویل دهید. مشاور مدرسه باید فرم تغییر رشته شما را تایید و امضا کند. اگر مدرسه شما فاقد مشاور تحصیلی بود یا مشاور به هر دلیلی در مدرسه نبود، مدیر مدرسه می‌تواند به جای مشاور فرم شما را تایید کند و سپس فرم مربوطه را برای آموزش و پرورش منطقه بفرستد.
آموزش و پرورش منطقه باید فرم تغییر رشته شما را تایید کند. در صورت تایید کردن فرم تغییر رشته، شما برای شرکت در امتحانات معرفی می‌شوید.
حال اگر در مدرسهای که تحصیل می‌کنید رشته مورد نظرتان را داشته باشد، داخل همان مدرسه امتحان می‌دهید. در غیر اینصورت باید به مدرسهای که آموزش و پرورش معرفی میکند، بروید.
شما بعد از شرکت در آزمون تغییر رشته و کسب نمره قبولی می‌توانید رشته خود را تغییر دهید.
لازم به ذکر است در صورت عدم کسب نمره قبولی در آزمون خرداد، می‌توانید در آزمون شهریور نیز شرکت کنید و نمره قبولی را کسب کنید.
لیست دروس آزمون تغییر رشته پایه دهم به یازدهم
جدول زیر لیستی از دروس تخصصی پایه تحصیلی که متقاضیان تغییر رشته باید امتحان بدهند، است. این دروس به شرح زیر است.
ردیف
عنوان رشته
دروس تغییر رشته پایه تحصیلی دهم به یازدهم
1
رشته علوم ریاضی
ریاضی 1، فیزیک 1، شیمی 1 و هندسه 1
2
رشته علوم تجربی
ریاضی 1، فیزیک 1، شیمی 1 و زیست‌شناسی 1
3
رشته ادبیات و علوم انسانی
اقتصاد، منطق، جامعه‌شناسی 1، علوم و فنون ادبی 1
4
رشته علوم و معارف اسلامی
عربی 1، اصول قواعد 1، تاریخ 1، علوم و معارف قرآنی 1
5
رشته کاردانش
همه دروس اختصاصی، دروس شایستگی غیر فنی و دروس شایستگی فنی استاندارد مهارت
6
رشته فنی حرفه‌ای
همه دروس اختصاصی رشته مورد نظر، دروس شایستگی فنی و غیر فنی
در تغییر رشته چه دروسی را می‌توان تطبیق زد؟
دروس عمومی و دروس مشترک که فرد قبلا آنها را گذرانده است دیگر نیاز به امتحان ندارد بلکه این دروس به راحتی تطبیق می‌خورند.
به طور مثال برای تغییر رشته ریاضی به تجربی اگر در دروس مشترک بین رشته تجربی و ریاضی نمره قبولی گرفته‌اید، دیگر نیاز نیست دوباره در امتحان آن درس شرکت کنید. بنابراین دانش‌آموز رشته ریاضی برای تغییر رشته به تجربی لازم است فقط در آزمون درس زیست‌شناسی شرکت کند و دیگر دروس تخصصی آن مانند درس ریاضی، فیزیک و شیمی تطبیق می‌خورند.
آیا دانش‌آموزان پایه یازدهم در همه‌ی رشته‌ها می‌توانند تغییر رشته دهند؟
متاسفانه فقط دانش‌آموزان رشته‌های نظری می‌توانند در سال دوازدهم تغییر رشته دهند. اما دیگر دانش‌آموزانی که قصد دارند در شاخه‌ها و رشته‌های دیگر تحصیل کنند، باید از مدرسه بزرگسالان و آموزش از راه دور استفاده کنند.
شرایط تغییر رشته تحصیلی در دبیرستان از پایه یازدهم به پایه دوازدهم چیست؟
شرایط و موافقت گرفتن برای تغییر رشته در پایه یازدهم نسبت به پایه دهم پیجیده‌تر و سخت‌تر است. دانش‌آموزان باید واحد شرایط ذکر شده در آیین‌نامه تغییر رشته باشند. در ادامه به مراحل تغییر رشته تحصیلی در پایه یازدهم اشاره می‌کنیم.
دریافت فرم تغییر رشته و پر کردن آن به صورت آنچه که در بالا به آن اشاره شده است.
ثبت درخواست تغییر رشته حداکثر 2 هفته قبل از امتحانات خرداد ماه در دبیرستان محل تحصیل
موافقت کردن مدیر مدرسه برای تغییر رشته تحصیل
موافقت کردن کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش شهرستان محل تحصیل
موافقت کردن کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش منطقه
موافقت کردن کمیسیون خاص اداره آموزش و پرورش ناحیه
در صورت موافقت کمیسیون خاص آموزش و پرورش، متقاضی می‌تواند در نوبت خرداد و شهریور آزمون تغییر رشته دهد. حال اگر در مدرسهای که تحصیل می‌کنید رشته مورد نظرتان را داشته باشد، داخل همان مدرسه امتحان می‌دهید. در غیر اینصورت باید به مدرسهای که آموزش و پرورش معرفی میکند، بروید.
لیست دروس آزمون تغییر رشته پایه یازدهم به دوازدهم
ردیف
رشته
دروس تغییر رشته یازدهم به دوازدهم
1
رشته علوم ریاضی
حسابان 1، فیزیک 2، شیمی 2 و هندسه 2
2
رشته علوم تجربی
ریاضی 2، فیزیک 2،شیمی 2 و زیست‌شناسی 2
3
رشته ادبیات و علوم انسانی
جامعه‌شناسی 2، فلسفه 2، عربی 2، علوم و فنون ادبی 2
4
رشته علوم و معارف اسلامی
تاریخ 2، اصول عقاید 2، علوم و معارف قرآنی، عربی 2
در چه صورت امکان تکرار پایه تحصیلی برای دانش‌آموزان وجود دارد؟
امکان تکرار پایه تحصیلی فقط برای آن دسته از دانش‌آموزانی که می‌خواهند از یک شاخه تحصیلی به شاخه تحصیلی دیگر بروند، وجود دارد. به طور مثال دانش‌آموزان رشته ریاضی در صورت انتخاب یک رشته از شاخه‌های فنی مانند طراحی دوخت می‌توانند پایه تحصیلی قبلی خود را تکرار کنند. برای اینکار ابتدا باید در سایت سنا درخواست تغییر رشته دهید، سپس می‌توانید از امتیاز تکرار پایه تحصیلی استفاده کنید. در این شرایط مشخصات شما از شاخه تحصیلی قبلی‌تان حذف و به لیست همان پایه در شاخه انتخابی‌تان منتقل می‌شود.
همچنین باید بدانید امکان تکرار پایه تحصیلی در صورت تغییر رشته درون شاخه‌ای مانند رشته ریاضی به رشته تجربی وجود ندارد.
شرایط اخذ دیپلم مجدد برای تمامی رشته‌ها
برای اخذ دیپلم مجدد تمام رشته‌های نظری باید تمام دروس سال دوازدهم رشته مورد نظرتان را امتحان دهید و نمره قبولی کسب کنید. بدین روش می‌توانید دیپلم مجدد در رشته مورد نظرتان را دریافت کنید.
اگر از دوره‌های ترمی واحدی و سالی واحدی فارغ التحصیل شده‌اید، برای اخذ دیپلم مجدد فنی حرفه‌ایی و کاردانش باید علاوه بر آن که تمامی دروس پایه دوازدهم رشته مورد علاقه‌تان را بگذرانید، گواهینامه شایستگی‌های فنی یا همان دروس مهارتی را نیز دریافت کنید.
برای اخذ دیپلم مجدد در شاخه کاردانش در صورتی که فارغ التحصیل دوره‌های 6 و 4 ساله متوسطه هستید، باید دروس مهارتی یا همان شایستگی‌های فنی و شایستگی‌های غیر‌فنی، قرآن 3، اخلاق 3، دینی 3، عربی 3، زبان 3 را بگذرانید و نمره قبولی کسب کنید.
نظر تخصصی مشاورین الف مشاور به سوالات شما در خصوص تغییر رشته تحصیلی
سوال یا مشکی که از سمت دانش‌آموزان مطرح شده به شرح زیر است:
سلام خوبین؟ من دهمه رياضی هستم از اول دوست داشتم برم تجربی اما الویت ب بودم و هیچ جا ثبت نام نشدم. امکان تغییر رشته هست؟؟ خیلی ناراحتم که نشه 😞 لطفا پاسخ بدید.💔
من مدرسه نمونه دولتی قبول شدم توی رشته انسانی و می خواهم سال دهم رو هم توی رشته انسانی خیلی عالی بخونم و هم می خواهم به رشته ریاضی تغییر رشته بدهم. خب چطور می تونم همینطور برای رشته ریاضی هم خیلی خوب بخونم می دونم سخته ولی می خواهم با قدرت بخوانم و امتحان بدم و از یازدهم رشته ریاضی بخونم میشه بگید چطوری بخونم که هم رشته انسانی رو توی سال دهم خیلی خوب بخونم و هم امتحان های ریاضی رو عالی بدم ؟
سخن آخر
ما در این مقاله به صفر تا صد شرایط و جزئیات تغییر رشته تحصیلی در دبیرستان اشاره کرده‌ایم. اگر شما در انتخاب رشته تحصیلی‌تان اشتباه کردید و اکنون پشیمان هستید، به هیچ وجه نگران نباشید. با تغییر رشته می‌توانید یک شروع تازه‌ای داشته باشید. حتما باید قبل از تغییر رشته به طور کامل درباره بازار‌کار، مشاغل، دروس تخصصی، رتبه قبولی و … رشته مورد نظرتان تحقیق کنید و سپس با توجه به علاقه و استعداد‌تان تصمیم بگیرید.
در صورت داشتن هرگونه سوال و ابهام با ما ارتباط برقرار کنید و سوالات خود را در بخش کامنت مطرح کنید.
