رشته مهندی نفت یکی از پرطرفدارترین و محبوب‌ترین رشته از گروه علوم ریاضی است. هر ساله داوطلبان زیادی برای رشته مهندسی نفت به رقابت با همدیگر می‌پردازند. انتخاب رشته دانشگاهی درست بر اساس علاقه و استعداد، یکی از تصمیمات حساس و چالش برانگیز زندگی فرد می‌باشد؛ چرا که آینده شغلی و موقعیت اجتماعی فرد در گرو همین تصمیم است. بنابراین باید حساسیت زیادی در انتخاب خود داشته باشید. رشته مهندسی نفت جزو تاپ‌ترین رشته‌های دانشگاهی به دلیل بازار کار عالی، موقعیت شغلی مناسب و درآمد خوب می‌باشد. پس برای ادامه تحصیل در این رشته باید نهایت سعی و تلاش خود را بکنید. علاوه بر آن باید برنامه جامعی اعم از برنامه درسی و برنامه زندگی مختص به خود داشته باشید. حال این برنامه جامع به چه صورتی است؟
شما می‌توانید از الف مشاور، مشاوره تحصیلی رایگان 7 روزه بگیرید و از راهنمایی های مشاورین توانا در این زمینه بهره مند شوید.
ما در این مقاله به معرفی رشته نفت، وظایف آن ها، گرایش ها، ضرایب دروس، دروس دانشگاهی، سختی‌ها، مهارت‌های لازم برای تحصیل در این رشته، بازارکار و درآمد، رتبه‌های قبولی و دانشگاه‌های ارائه دهنده این رشته می‌پردازیم.
معرفی رشته مهندسی نفت
همانطور که می‌دانید صنایع نفتی زیربنای بیشتر صنایع است. این رشته یکی از رشته‌های حوزه انرژی محسوب می‌شود. هدف اصلی متخصصین این رشته تامین نیازهای صنایع مختلف و مصارف خانگی در کشور می‌باشد. مهندسی نفت، دانش و فناوری کشف و بهره برداری از منابع زیرزمینی است. مباحث این رشته با دروس ریاضی، شیمی و زمین شناسی ارتباط نزدیکی دارد.
وظایف مهندس نفت
- کشف منابع زیرزمینی
- ارزیابی درست چاه ها
- طراحی بهینه تجهیزات برای استخراج نفت و گاز
- حفاری
- ارزیابی فنی و اقتصادی مخازن و تجهیزات آن ها
- شناسایی محل مناسب حفاری با استفاده از تجهیزات کامپیوتری
- نظارت بر اجرای بهره برداری نفت و گاز
- توسعه برنامه های حفر زمین های نفت خیز و بازیابی نفت و گاز
- نظارت بر عملکرد صحیح چاه ها
آینده تحصیلی رشته مهندسی نفت
امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکترا وجود دارد. گرایش‌های ارشد رشته مهندسی نفت به شرح زیر است:
- اکتشاف
- بهره برداری
- حفاری
- مخازن هیدروکربوری
- تجهیزات نفتی
- مدیریت مخازن هیدروکربوری
البته در سال‌های اخیر گرایش مدیریت مخازن هیدروکربوری و گرایش تجهیزات نفتی به گرایش‌های ارشد رشته مهندسی نفت افزوده شده است.
همچنین امکان ادامه تحصیل در مقطع دکتری مهندسی نفت در گرایش های زیر می باشد:
- حفاری
- مخازن
- بهره برداری
| بیشتر بخوانید: معرفی کامل رشته مهندسی برق |
معرفی گرایش های مقطع ارشد مهندسی نفت
گرایش اکتشاف
اولین اقدام برای بهره برداری ذخایر نفتی کشف مناطق دارای نفت می‌باشد که این اقدام توسط لرزه نگاری و با ارسال امواج صوتی به داخل زمین و پردازش امواج برگشتی انجام می‌شود.
گرایش حفاری
در این گرایش هدف کاهش هزینه‌های حفاری و افزایش کارایی است. همچنین مهندسین حفاری باید به طراحی تجهیزات حفاری بپردازند و شرایط مناسب برای حفاری را تعیین کنند. از وظایف دیگر مهندسین حفاری به ارزیابی اثرات حفاری بر محیط زیست و ارائه راه حل‌های مناسب برای این موضوع می‌باشد.
گرایش بهره برداری
وظیفه اصلی مهندسین بهره برداری این است که با استفاده از روش‌های اصولی و علمی، بهره برداری از مخازن نفت را امکان پذیر کنند.
گرایش مخازن هیدروکربوری
وظیفه اصلی این مهندسین شناسایی میزان قابل دسترس نفت و گاز در یک عمق مشخص و تشخیص سرعت استخراج آن، بررسی فشار دما و عمق مخازن نفتی است.
| جهت آشنایی با رشته مهندسی صنایع به مقاله “معرفی کامل رشته مهندسی صنایع” مراجعه کنید. |
کنکور و رشته مهندسی نفت
رشته مهندسی نفت زیر گروه دوم رشته علوم ریاضی است. برای کسب رتبه برتر در این رشته باید به ضرایب دروس اختصاصی توجه شود. در جدول زیر ضرایب دروس اختصاصی و عمومی آورده شده است.
دروس اختصاصی:
| نام درس | ضریب |
| ریاضی | 4 |
| شیمی | 3 |
| فیزیک | 3 |
ضرایب دروس عمومی:
| نام درس | ضریب |
| زبان و ادبیات فارسی | 4 |
| معارف اسلامی | 3 |
| زبان عربی | 2 |
| زبان انگلیسی | 2 |
البته باید توجه کنید که طبق مصوبه منتشر شده از سوی سازمان سنجش، تمامی زیرگروه‌ها در کنکور سال 1402 حذف گردیده است.
برای مهندسی نفت چه رشته ای باید خواند؟
برای ورود به رشته مهندسی نفت و تحصیل در بهترین دانشگاه‌های دولتی کشور، باید در کنکور آزمایشی گروه ریاضی شرکت کنید. داوطلبان رشته ریاضی با شرکت در کنکور و کسب رتبه عالی می‌توانند در دانشگاه در رشته مهندسی نفت ادامه تحصیل دهند.
رتبه قبولی در رشته مهندسی نفت
رتبه قبولی در رشته مهندسی نفت با توجه به نوع منطقه، نوع دانشگاه، میزان سهمیه، نوع سهمیه و … متفاوت است. اما برای اطلاع شما از رتبه‌های قبولی در دانشگاه‌های سراسر کشور به برخی از این رتبه‌ها اشاره می کنیم.
| نام دانشگاه | جنسیت | منطقه | رتبه |
| دانشگاه روزانه تهران | زن | یک | 392 |
| دانشگاه روزانه فردوسی مشهد | مرد | یک | 1994 |
| دانشگاه روزانه صنعتی شریف | زن | دو | 1257 |
| دانشگاه روزانه رازی کرمانشاه | زن | سه | 5325 |
| دانشگاه روزانه سمنان | مرد | سه | 4261 |
| دانشگاه روزانه شیراز | مرد | دو | 1985 |
چه دانشگاه هایی در رشته مهندسی نفت دانشجو می پذیرند؟
در ابتدا فقط یک دانشگاه نفت در شهر آبادان وجود داشت اما با گسترش میادین نفتی و کمبود متخصص، دانشگاه‌های زیر در این رشته دانشجو پذیرفتند.
- دانشگاه تهران
- دانشگاه صنعتی شریف
- دانشگاه صنعتی سهند
- دانشگاه امیرکبیر
- دانشگاه تربیت مدرس
- دانشگاه شهید باهنر
- دانشگاه خلیج فارس
- دانشگاه علم و صنعت
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه شاهرود
- دانشگاه صنعت نفت
- دانشگاه صنعت نفت_ آبادان
- دانشگاه حکیم سبزواری
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه گرمسار
- موسسه آموزش عالی کاوش محمود آباد
- مرکز آموزش عالی لامرد
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان_ قوچان
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب_ تهران
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات_ تهران
دروس دانشگاهی رشته مهندسی نفت
دوره تحصیل در این رشته 4 سال است. تعداد کل واحدهای درسی در مقطع کارشناسی 140 واحد می‌باشد که 20 واحد آن دروس عمومی، 35 واحد دروس پایه، 42 واحد دروس اصلی، 36 واحد تخصصی و 7 واحد دروس اختیاری را شامل می شود. دروس پایه، اصلی و تخصصی رشته مهندسی نفت به شرح زیر است.
دروس پایه:
ریاضی عمومی 1 و 2، فیزیک 1 و 2، نفت، معادلات دیفرانسیل، آزمایشگاه فیزیک 1 و 2، ریاضیات مهندسی، کامپیوتر و کاربرد آن در مهندسی، شیمی عمومی 1 و 2، شیمی آلی و آزمایشگاه، زمین شناسی عمومی، آزمایشگاه شیمی عمومی
دروس اصلی و تخصصی:
مکانیک سیالات، کنترل فرآیند ها، موازنه انرژی و مواد، برنامه نویسی کامپیوتر، انتقال حرارت، زمین شناسی نفت، استاتیک و مقاومت مصالح، خواص سیالات مخزن، خواص سنگ های مخزن، ترمودینامیک، مبانی فرآیندهای صنایع نفت، کارگاه عمومی، کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی، زمین شناسی ساختمان، مهندسی مخازن 1 و 2، مبانی چاه آزمایی، نمودارگیری چاه، آشنایی با مهندسی نفت، مبانی مهندسی حفاری 1 و 2، تاسیسات روزمینی بهره برداری، مکانیک سیالات دوفازی، آزمایشگاه خواص سنگ، آزمایشگاه خواص سیالات مخزن، مهندسی بهره برداری 1 و 2، آزمایشگاه مکانیک سیالات، شبیه سازی مخزن، روش های ازدیاد برداشت، آزمایشگاه حفاری، مدیریت و صیانت مخازن، طرح و اقتصاد مهندسی نفت و پروژه
مهارت های لازم برای تحصیل در رشته مهندسی نفت
- توانایی کار تیمی
- تسلط بر زبان انگلیسی، ریاضی، فیزیک، شیمی
- توانایی کار کردن در آب و هوای نامناسب و مکان های دور افتاده
- توانایی مدیریتی بالا در محیط های پرتنش با استرس زیاد
- توانایی مواجهه با چالش های پیچیده ی مهندسی
- دارای سلامت جسمانی
- دارای مهارت IT مناسب
- دارای مهارت های فنی قوی
سختی های رشته مهندسی نفت
- محیط کاری سخت و دور افتاده
- ساعات کار طولانی
- دوری از خانواده و شهر خود
- خطرات کاری مختلف
بازارکار و درآمد مهندسی نفت
رشته مهندسی نفت دارای بازار کار عالی و زمینه‌های شغلی متفاوتی است. همچنین 70 درصد از فارغ التحصیلان این رشته که سطح علمی بالایی دارند، در وزارت نفت استخدام می‌شوند.
کارشناسان رشته مهندسی نفت می‌توانند در صنایع مختلف به شرح زیر مشغول به کار شوند:
- صنایع پتروشیمی
- پالایشگاه نفت و گاز
- سازمان منطقه ویژه اقتصادی لاوان
- شرکت‌های تابعه شرکت ملی نفت ایران
- شرکت نفت و گاز پارس
- شرکت پایانه‌های نفتی ایران
- شرکت منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس
- شرکت نفت و گاز اروندان
- شرکت نفت مناطق مرکزی ایران
- شرکت ملی حفاری ایران
- شرکت نفت فلات قاره ایران
- شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
- شرکت مهندسی و توسعه نفت
همچنین این افراد می توانند در بخش های بازرگانی خارجی، بورس انرژی، داد و ستد در حوزه انرژی و پخش فرآورده های نفتی فعالیت کنند.
درآمد یک متخصص نفت با توجه به مهارت، سابقه کار، توانایی و سمت شغلی اش متفاوت می باشد و هر چه میزان تخصص و پشتکارش بیشتر باشد، درآمد بالاتری دارد. اما به طور کلی حقوق و درآمد رشته نفت خوب می‌باشد.
مهندسی نفت برای خانم ها
تمامی داوطلبان خانم بدون هیچ محدودیتی می‌توانند در رشته مهندسی نفت در دانشگاه ادامه تحصیل دهند. موفقیت در رشته مهندسی نفت بدون تبعیض جنسیت، هم برای خانم‌ها و هم آقایان امکا‌پذیر است.
اما نکته قابل توجه در مورد رشته مهندسی نفت برای خانم‌ها در شرایط کاری این رشته می‌باشد. شرایط کاری مهندسی نفت بسیار سخت و طاقت فرسا است؛ مهندسین نفت اغلب در شرایط آب و هوای نامناسب و روی سکوهای نفتی مشغول به کار هستند. از این رو با توجه به موقعیت‌های شغلی سخت، رشته مهندسی نفت برای خانم‌ها زیاد مناسب نیست.
مهندسی نفت بدون کنکور
آیا می‌توان بدون کنکور در رشته نفت تحصیل کرد؟
در پاسخ باید بگویم که برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی نفت دو راه وجود دارد. اولین راه شرکت در کنکور ریاضی و کسب رتبه قبولی و دومین راه، ثبت نام بر اساس سوابق تحصیلی و بدون کنکور است.
بسیاری از داوطلبان به دلایل زیادی از جمله عدم رتبه قبولی در دانشگاه دولتی، عدم تحمل دوری از خانواده و … مجبور به ثبت‌نام بدون کنکور در رشته دلخواه خود می‌شوند.
امکان ادامه تحصیلی در رشته مهندسی نفت دانشگاه‌های دولتی تنها از طریق کنکور می‌باشد و متقاضیان انتخاب رشته مهندسی نفت بدون کنکور نمی‌توانند در دانشگاه دولتی ادامه تحصیل دهند. انتخاب رشته مهندسی نفت صرفا بر اساس سوابق تحصیلی تنها در برخی از دانشگاه‌های پیام نور و آزاد امکان‌پذیر است.
نتیجه گیری
انتخاب رشته مهندسی نفت بی شک یکی از بهترین انتخاب‌ها است. این رشته درآمد و بازارکار خوب دارد اما برای افرادی که از توانایی های مورد نیاز و سطح علمی بالایی برخوردار باشند و با دوری از خانواده و شرایط کاری سخت مشکی نداشته باشند. در این مقاله الف مشاور به صفر تا صد رشته مهندسی نفت پرداخت. اما اگر همچنان برای انتخاب رشته خود سردرگم هستید، می‌توانید برای این انتخاب حساس از مشاورین متخصص الف مشاور در این زمینه، مشاوره انتخاب رشته کنکور دریافت کنید.
| در صورت تمایل ما را در اینستاگرام الف مشاور دنبال کنید. |
با آرزوی موفقت برای شما کنکوری عزیز
10 دیدگاه دربارهٔ «معرفی رشته مهندسی نفت»
نفت ارزوی خیلیاس. اما خب سختی های زیادی داره
سلام دوست عزیز . هر رشته ای سختی ها و مزایای خودش رو داره . برای انتخاب رشته ملاک های بسیاری رو باید مد نظرت داشته باشی. اگر تمایل داری به طور تخصصی انتخاب رشته کنی، میتونی از مشاوره انتخاب رشته کنکور مشاوره انتخاب رشته کنکورما بهره‌مند شوی. به امید موفقیت
سلام با چه رتبه ای دانشگاه صنعت نفت ابادان قبول میشیم؟
سلام عزیزم. رتبه قبولی در دانشگاه صنعت نفت ابادان با توجه به ظرفیت دانشگاه (که معمولا هر سال متغییر است)، سهمیه شما و … متفاوته. اما اطلاع از رتبه های قبولی سال قبل، محدوده قبولی ر این دانشگاه رو مشخص میکنه. به متن بالا توجه کنید.
مقالتون خیلی منظم بود.واقعا کیف کردم متشکرم هر مطلبیو قشنگ توضیح دادین حتی سختیای این کارو هم نام بردین انشاالله با مشاوره های دقیق تر ازتون موفق بشم
سلام الهی جان . الف مشاور خوشاله که شما دوست عزیز رو در کنار خودش داره. به امید موفقیت
سلام من بخاطر وجهه مهندسی نفت میخوام برم این رشته اما ب سختیای محل کار و دوری از خانواده زیاده نمیدونم چیکار کنم.
سلام جواد عزیز. علاقه یکی از شرط های مهم برای انتخاب یک رشته است اما فقط علاقه کافی نیست. اگر دچار سردرگمی هستی و نمیدونی چه رشته ایی رو انتخاب کنی، میتونی از مشاوره انتخاب رشته کنکور مشاوره انتخاب رشته کنکورالف مشاور بهره مند بشی. به امید موفقیت
خانما هم می‌تونن نفت بخونن؟
سلام دوست عزیز . وضعیت و پذیرش خانم ها و اقایان در رشته های مختلف هر ساله تعییر می کنه. برای اطلاع از جدیدترین تعییرات کنکور و انتخاب رشته میتونی در طرح مشاوره تحصیلی رایگان الف مشاور شرکت کنی تا همکاران من به طور دقیق شما رو راهنمایی کنن.