اگر با سرعت زیادی در مسیر هدفتان قدم بردارید، خیلی سریع‌تر به هدف خود می‌رسید. تندخوانی از مهارت‌های مهمی است که دانش آموزان با استفاده از آن می‌توانند در مدت زمان کمتر، مطالب زیادی را مطالعه کنند. با ما همراه باشید. ما در الف مشاور به صفر تا صد روشهای صحیح تند خوانی، تکنیک‌ها و هر آنچه که باید در مورد روش تندخوانی بدانید، می‌پردازیم.
تندخوانی چیست؟
تندخوانی یعنی مطالعه مطالب با سرعت زیاد. هدف از تندخوانی درک بیشتر مطالب و فراخوانی راحت‌تر اطلاعات است. تندخوانی یکی از روشهای مطالعه است که بر یادگیری بهتر مطالب درسی و سرعت بیشتر مطالعه تمرکز دارد. به طور کلی شما با تندخوانی می‌توانید مطالب درسی را با کیفیت و سرعت بیشتری فرا بگیرید. سپس با بکارگیری فنون یادداشت‌برداری مطالب را راحت‌تر به یاد بیاورید. همچنین باید بدانید که تندخوانی با تمرین زیاد و بکارگیری یه سری تکنیک قابل اجرا است.
تاریخچه تندخوانی
اولین بنیانگذار تندخوانی، اولین وود، یک معلم در دهه 1950 میلادی بود. وود برای رسیدن به پاسخ این سوال که چرا بعضی افراد نسبت به دیگران سرعت بیشتری در مطالعه دارند؟ با تحقیق‌های فراوان به روش‌ها و تکنیک‌های تندخوانی دست پیدا کرد. در نتیجه در سال 1960 مهارت‌ها و تکنیک‌های به دست آمده را به نام خودش ثبت کرد.
آیا هر فرد معمولی می‌تواند از روش تندخوانی استفاده کند؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که هر فرد و دانش آموز کنکوری می‌تواند از روش تندخوانی استفاده کند. زیرا مغز هر فرد توانایی پردازش کلمات را دارد. افرادی که از روش تندخوانی استفاده نمی‌کنند، ناچار هستند فعالیت مغزی بیشتری نسبت به سایر افراد داشته باشند.
موانع تند خوانی
برای بکارگیری فنون تندخوانی ابتدا باید عاداتی که باعث کند خوانی میشود را بشناسید و سعی کنید که در هنگام مطالعه به تصحیح عادات غلط خود بپردازید. این کار باعث میشود تا زمینه لازم برای بکارگیری فنون تندخوانی در هنگام مطالعه ایجاد شود. همچنین برطرف کردن دلایل و عوامل کند خوانی باعث افزایش کیفیت مطالعه و قدرت یادگیری میشود.
- مطالعه با صدای بلند
یکی از موانعی که باعث کندخوانی شما میشود، خواندن با صدای بلند است. برخلاف تصور خیلی از افراد با بلند خواندن، مطالب را بهتر فرا نمی‌گیرند. همچنین با بلندخوانی نمی‌توانید در مکان‌های عمومی مانند کتابخانه به مطالعه بپردازید. باید بدانید که بلندخوانی، مکث بر روی کلمات چند هجایی و برگشت به عقب از سه عادات بد مطالعه است.
- ترس از درک کم مطالب
بعضی از دانش آموزان گمان می‌کنند که کندخوانی باعث فهم و درک بهتر مطالب میشود. اما این تفکر اشتباه است. چرا که به عقیده تونی بوزان، بنیانگذار موسسه هوش و راه‌اندازی مسابقات جهانی هوش، انسان در یک نگاه می‌تواند 6 کلمه و در هر ثانیه 24 کلمه را استخراج کند. بنابراین توصیه میشود که عادت کندخوانی و واژه واژه خوانی را کنار بگذارید و به جای آن عبارت خوانی را جایگزین کنید.
- زیر لب خوانی مطالب
حرکت دادن لب‌ها در هنگام مطالعه و یا زمزمه کلمات به طوری که صدای خواندن کلمات در گوش شنیده شود، از عادات غلط و موانع تندخوانی است. زیرا حداکثر سرعت مطالعه متناسب با سرعت حرف زدن یا همان زیر لب خوانی است. بنابراین اگر می‌خواهید سرعت مطالعه خود را بالا ببرید، بی صدا مطالعه کنید. این کار بین مغز و نگاه رابطه مستقیم برقرار میکند.
برای مشاوره تحصیلی رایگان کلیک کنید.
- حرکت دادن سر در هنگام مطالعه
یکی دیگر از مانع تندخوانی حرکت دادن سر به جلو و عقب در هنگام مطالعه است. این کار موجب ایجاد فشار و خستگی به جسم میشود. علت حرکت دادن سر در زمان مطالعه این است که دانش آموز ترس از گم کردن خط دارد. بنابراین به جای حرکت دادن سر باید میدان دید خود را افزایش دهد و فقط چشم‌های خود را حرکت دهد.
- بکارگیری نادرست از راهنما
اگر بکارگیری انگشت، مداد و یا هر وسیله دیگه‌ایی در هنگام مطالعه باعث کندخوانی و توقف مطالعه شما شود، نادرست است. استفاده از راهنما باید موثر و کاربردی باشد. اگر راهنما بخواهد موجب کند شدن سرعت مطالعه شما شود، نباید از آن استفاده کرد.
- میدان دید محدود
یکی از دلایل کند خوانی داشتن کانون دید محدود و بی انعطاف است. زمانی که چشم‌های خود را فقط به یکی یا دو تا کلمه محدود می‌کنید باعث میشود تا سرعت مطالعه شما به شدت کم شود. در هنگام مطالعه نباید اجازه دهید که چشم شما روی یک کلمه یا یک جمله مکث کند. برای رفع این مشکل بهتر است از حرکت دادن سر خود خودداری کنید و فقط چشم مطالعه کنید.
- برگشت خوانی
اگر در هنگام مطالعه دائما به عقب برمی‌گردید و جملات خط قبل را دوباره می‌خوانید، باید این عادت را ترک کنید. برگشت به عقب از دلایل مهم کندخوانی در افراد است. معمولا برگشت به عقب به دلیل حواس پرتی، خستگی، خیال پردازی، ترس و بی‌توحهی است. برای رفع این مشکل باید به محض خواندن یک پاراگراف از مطالب روی آن را با برگه، کارت و … بپوشانید تا دوباره آن را مطالعه نکنید.
- لفظ و تکرار کلمات در ذهن
در این حالت فقط کلمات در ذهن خواننده تکرار میشود بی آنکه لب‌ها تکان بخورد و یا ارتعاش در گلو ایجاد شود. برای رفع این مشکل باید تصویر کلمات و جملاتی را که می‌خوانید در ذهن خود مجسم کنید تا ذهن مشغول شود.
فنون تندخوانی و تقویت حافظه
- سطحی خوانی
سطحی خوانی اولین قدم در تندخوانی است. با سطحی خوانی به اندیشه و منظور اصلی مطالب دست پیدا می‌کنید. بنابراین باید در سطحی خوانی به جز نکته اصلی بقیه مطالب موجود در هر پاراگراف را نادیده بگیرید. با حذف قسمت بزرگی از مطالب احساس نگرانی و استرس نداشته باشید. بلکه فقط کافی است منظور و نکته اصلی هر پاراگراف را درک کنید. همچنین برای انجام بهتر سطحی خوانی می‌توانید نگاهی به فهرست مطالب بیندازید. به عنوان‌های اصلی و فرعی مطالب توجه کنید و با مرور سریع اصل مطلب را پیدا کنید.
- سریع ورق زدن
یه طور میانگین 4 ثانیه طول می‌کشد تا کتاب و جزوه خود را ورق بزنیم. همین زمان اندک می‌تواند سرعت مطالعه شما را به میزان زیادی کاهش دهد. برای کاهش زمان ورق زدن کتاب می‌توانید از روش شکستن پشت کتاب استفاده کنید. بدین صورت که در هنگام مطالعه، کتاب و جزوه خود را با دو دست نگه دارید و به زور خم کنید تا جلدهای کتاب در پشت همدیگر قرار گیرند. بهتر است هر 10 الی 15 دقیقه این کار را انجام دهید تا صفحات جزوه و کتاب یک سطح مسطح را تشکیل دهند.
- استفاده از تکنیک اسکیم و اسکن مطالب
در روش اسکیم شما ابتدا مفهوم کلی مطالبی را که قصد دارید مطالعه کنید، دریافت می‌کنید و بعد به مطالعه دقیق مطالب می‌پردازید. روش اسکیم برای داشتن دید کلی و دریافت نکات مهم مطالب به منظور مطالعه سریع‌تر ایجاد شده است. زیرا در این روش به دلیل آشنا شدن با مطالب سریع‌تر آن را مطالعه می‌کنید.
اما در روش اسکن کردن شما کاملا برعکس روش اسکیم عمل می‌کنید. در روش اسکن کردن شما باید به دنبال جزئیات و نکات مهم متن باشید. به طور مثال زمانی که شما سرخط اخبار را می‌خوانید از روش اسکیم استفاده می‌کنید اما وقتی که در متن اخبار به دنبال جزئیات هستید، از روش اسکن استفاده می‌کنید.
باید بدانید که این دو روش در کنار هم به مطالعه سریع‌تر مطالب کمک می‌کنند. برای تمرین این دو روش می‌توانید اول و آخر هر پاراگراف را مطالعه کنید یا دور کلمات کلیدی، تاریخ‌ها، شماره‌ها و اسامی مهم، شکل‌ها و … را خط بکشید.
- زمانبندی کردن سرعت مطالعه خود
بهتر است زمان هر بار مطالعه خود را یادداشت کنید. سپس با بررسی زمان‌هایی که یادداشت کرده‌اید میزان پیشرفت خود را بسنجید. مطمئنا این کار به شما انگیزه می‌دهد تا سرعت مطالعه خود را افزایش دهید. شما می‌توانید برای بررسی زمان خود از یک تایمر و زمان‌سنج استفاده کنید.
- هدفمند کردن حرکت چشم‌های خود
مغز انسان به طور رایج بر اساس آشنا بودن کلمه یا اینکه کلمه بعدی چقدر فاصله دارد، تصمیم می‌گیرد که چشم‌ها به سوی کلمات حرکت کنند. به همین علت باید چشم‌هایتان را تمرین دهید تا به جای رفتار عادی خود به مکانی که مد نظرتان است، بروند.
- افزایش میدان دید
چشم تنها برای دیدن است. ما با چشم مطالعه نمی‌کنیم بلکه با مغز این کار را انجام می‌دهیم. بدین صورت که تصویر توسط چشم به مغز منتقل میشود و عمل دیدن در مغز انجام میشود. بنابراین چشم یک عامل واسطه به حساب می‌آید. چشم قادر است تصویر چند کلمه را در یک زمان به مغز منتقل کند. بنابراین شما باید به چشم خود بیاموزید تا به جای تصویربرداری تک تک کلمات، مجموعه‌ای از کلمات را تصویربرداری کند. اگر به این شیوه عمل کنید توقف چشم در یک سطر کم خواهد شد. بنابراین با تمرین و تکرار می‌توانید وسعت دید خود را گسترش دهید.
- داشتن اعتماد به نفس
داشتن اعتماد به نفس از ویژگی‌های یک تندخوان ماهر است. دوباره خوانی و برگشت به عقب فقط باعث کندخوانی شما میشود. بنابراین باید به جای خواندن چند باره مطالب اعتماد به نفس داشته باشید و به یک بار مطالعه مطالب اکتفا کنید. همچنین باید بدانید که چند بار خواندن مطالب نه تنها تاثیری بر فهم مطلب ندارد بلکه باعث خستگی چشم میشود.
برای دریافت مشاوره انتخاب رشته کنکور کلیک کنید.
باور غلط در مورد تندخوانی
- افراد تندخوان قادر به فهم مطالبی که می‌خوانند، نیستند.
- سرعت بیشتر در مطالعه باعث کاهش تمرکز میشود.
- مطالعه 500 کلمه در دقیقه غیر ممکن است.
6 دلیل که باید تندخوانی را فرا بگیریم!
- تمرکز بهتر روی مطالب
- تقویت حافظه
- افزایش قدرت تفکر
- افزایش اعتماد به نفس
- افزایش انگیزه
- تقویت مهارت‌های حل مسئله
4 تکنیک مهم برای افزایش تمرکز هنگام تندخوانی
تمرکز باعث آسان‌تر شدن تندخوانی میشود. معمولا در هنگام مطالعه ذهن انسان به جای پرداختن به مطالب اصلی به افکار دیگر می‌پردازد و دچار حواس پرتی میشود. برای حل این مشکل باید از روشهای افزایش تمرکز استفاده کنید تا افکار خود را متمرکز کنید. در ادامه به 4 روش افزایش تمرکز خواهیم پرداخت.
- در هنگام مطالعه از یک نشانه‌گر مثل فلش مقوایی یا درب خودکار و … به عنوان راهنمای چشم‌ها استفاده کنید.
- از بین بردن حواس پرتی و تمام عواملی که باعث حواس پرتی میشود.
- در هنگام مطالعه به هیچ عنوان از استراحت‌های کوتاه غافل نشوید.
- گوش دادن به موسیقی برای افزایش تمرکز در بعضی از افراد بسیار مناسب است.
نکته برداری در روش تندخوانی باید به چه صورت باشد؟
در فنون تندخوانی از روشهای معمولی خلاصه‌برداری، نت‌برداری و یادداشت‌برداری استفاده نمی‌شود. زیرا این کار بسیار وقت گیر است و زمان زیادی از شما می‌گیرد. در تندخوانی معمولا از نکته برداری استفاده می‌کنند. در نکته‌برداری فقط کلماتی یادداشت می‌شوند که بار معنایی زیادی داشته باشند. در این روش از یادداشت مطالب اضافه خودداری میشود و فقط کلمات کلیدی مد نظر ما هستند. زیرا یک کلمه کلیدی خود تداعی کننده حجم و مفهوم زیادی از مطالب است.
فواید تندخوانی برای کنکور
- جلوگیری از حواس پرتی و عدم تمرکز در هنگام مطالعه
- صرفه جویی در وقت
- جلوگیری از خستگی در هنگام مطالعه
- افزایش انگیزه و علاقه به مطالعه مطالب
- مناسب ماه‌های آخر کنکور
- بهبود حافظه
روشهای تندخوانی برای کنکور
برای پاسخ به سوال چگونه برای کنکور تندخوانی کنیم؟ به سه روش مهم که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، توجه کنید.
- روش اشاره‌گر
یکی از روش‌ها و تکنیک‌های تندخوانی برای کنکور، روش اشاره‌گر است. این روش توسط وود یکی از پیشگامان تندخوانی پیشنهاد شده است. در این روش اگر انگشت خود را روی خط کتاب بکشید، می‌توانید سرعت مطالعه خود را به صورت چشمگیری افزایش دهید. به این روش راهنمایی با دست یا راهنمای متا نیز گفته میشود. شما حتی می‌توانید از یک برگه کاغذ یا یک تکه مقوا به جای دست هم استفاده کنید. استفاده از روش گسترش دید محیطی می‌تواند برای تقویت این روش بسیار کمک کننده باشد.
- روش پیش‌نمایش یا اسکن
در این روش شما باید عبارات خاص و کلمات کلیدی هر خط را با حرکت سریع چشمان به حافظه بسپارید. در این روش چشم‌ها فقط کلمات کلیدی که می‌توانند نام، اعداد و … باشند را ببیند.
- روش Tracker-and-Pacer
برای بهبود تمرکز بر روی کلمات در هنگام مطالعه و افزایش سرعت خود می‌توانید از این روش استفاده کنید. این روش زیر مجموعه روش اشاره‌گر است. در این روش شما باید از یک خودکار با درب در هنگام مطالعه استفاده کنید به طوری که درب خودکار را زیر هر خط حرکت کنید و چشم خود را بالای نوک خودکار نگه دارید تا سرعت مطالعه‌تان افزایش یابد.
تاثیر روش تندخوانی برای کنکور
همانطور که می‌دانید با وجود تعداد منابع زیاد کنکور و حجم بالای آنها، بسیاری از دانش آموزان و داوطلبان کنکور نمی‌توانند همه این منابع را مطالعه کنند. در چنین مواقعی یادگیری فنون تندخوانی برای مطالعه بیشتر منابع کنکور به شدت کاربرد دارد. با تندخوانی می‌توانید علاوه بر مطالعه تمامی منابع کنکور، مرور نیز داشته باشید و تسلط خود را بر مطالب درسی افزایش دهید.
راه‌کارهای بهبود مهارت تندخوانی برای کنکور
برای بهبود بخشیدن به مهارت‌های تندخوانی خود می‌توانید از راه‌کارهای زیر استفاده کنید.
- یادگیری تکنیک‌ها و روشهای تجسم و حافظه
- گسترش دایره لغات خود
- یادداشت‌برداری از مطالب
- خلاصه‌نویسی مطالب
- برداشتن پیش‌نمایش از مطالب
- به خاطر سپردن موضوع اصلی مطالب
- سوال پرسیدن از خود
ویس تخصصی مشاورین الف مشاور در رابطه با روش تندخوانی
میدونم خیلی وقتا موقع درس خوندن کلافه میشی 🙃 هرچقدر وقت و انرژی میزاری بازم کند پیش 😣 میری و به زمان بندیی که انجام دادی نمیرسی⏰️
📣 عصبی نباش…برات راه چاره آوردم🤗
♨️ این پادکست برای توعه از دستش نده😉🫵
00:30 به چی میگن وسواس؟🤔
00:56 وسواس مطالعاتی چجوریه؟🤷🏻♀
01:05 نشونه های وسواس مطالعاتی چیه؟🤷🏻♂
01:41 راه حل وسواسم چیه؟⁉️🙍🏻♀
02:57 افکار منفی و راهکارش✅️
04:30 راهکار عدم تمرکز🙇🏻♂
05:16 تندخوانی کردن⚡️
07:47 تغذیه و خواب کافی تاثیر داره؟😴
09:50 برای مطالب سخت چیکار کنم؟🤧
11:08 ذهنت رو تقویت کن تا این چرخه پیش نیاد☝️
12:21 کلام آخر🥰
کلام آخر
در این مقاله سعی کرده‌ایم به تمامی سوالاتی که ممکن است در ذهن دانش آموزان و داوطلبان کنکور پدید آید، به طور کامل پاسخ دهیم. ما در این مقاله به صفر تا صد تندخوانی اعم از تندخوانی چیست، روش تندخوانی برای کنکور چگونه است، تندخوانی چه مزایایی دارد و … اشاره کرده‌ایم. اما اگر سوال و ابهامی در مورد این بحث دارید، می‌توانید آن را در بخش کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
شما می‌توانید برای اطلاع بیشتر از سایر روشهای مطالعه برای دروس تخصصی و عمومی کنکور، اینستاگرام الف مشاور را دنبال کنید.
با آرزوی موفقیت شما داوطلب عزیز
سلام بازدهی درس خواندن به چه چیز هایی بستگی داره؟
به نحوه برنامه ریزی، مکان مطالعه، استفاده از تکنیک های مطالعه، سرعت عمل و ….
برای روزای اخر مانده ب کنکور هم تندخوانی موثره؟
سلام تینای عزیز…بله قطعا موثره… اگر به تموم شیوه و روش هایی که تو متن مقاله اشاره شده عمل کنی، حتما موفق میشی