رشته مهندسی بهداشت حرفه ای یا همان مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار، یکی از زیر شاخه‌های رشته علوم تجربی و ریاضی است. این رشته با سلامتی، ایمنی و رفاه افراد در محیط کار سروکار دارد. این رشته از جایگاه خوبی در ایران برخوردار است؛ به همین دلیل تقاضا برای ادامه تحصیل در رشته بهداشته حرفه ای زیاد است.
اگر شما قصد دارید در این رشته ادامه تحصیل دهید ولی اطلاعات کافی در مورد این رشته ندارید، با ما همراه شوید؛ ما در الف مشاور به معرفی کامل رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار می‌پردازیم.
معرفی مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار
رشته مهندسی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار به بررسی و ارزیابی خطرات موجود در محیط کار و ارائه راهکارهای بهبود ایمنی و بهداشت در محیط کار می‌پردازد. این رشته شامل طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌های ایمنی و بهداشتی در محیط کار، آموزش کارکنان در زمینه ایمنی و بهداشت، بررسی تاثیرات زیست‌محیطی و عوامل شیمیایی و فیزیکی بر سلامت کارکنان و … است.
مهندسان بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار در صنایع مختلف، شرکت‌های بزرگ و دولت فعالیت می‌کنند و باعث افزایش بهبود عملکرد، کاهش هزینه‌ها و افزایش امنیت در محیط کار می‌شوند.
توانایی های لازم جهت تحصیل در رشته مهندسی بهداشت حرفه ای
برای تحصیل در رشته مهندسی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار، توانایی‌های زیر لازم است:
- علاقه به موضوعات بهداشت و ایمنی کار
- داشتن شیوه‌ی تفکر منطقی و تحلیلی
- توانایی در حل مسائل و گرفتن تصمیمات در شرایط فشار
- داشتن دانش و تجربه در زمینه‌ی ریاضیات، فیزیک، شیمی و بیولوژی
- توانایی در استفاده از نرم‌افزارهای مختلف مانند نرم‌افزارهای آماری، مدل‌سازی و شبیه‌سازی
- توانایی در ارتباط با افراد مختلف و همکاری با آنها
- داشتن قدرت بینایی و شنوایی مناسب برای بررسی محیط کار
- داشتن علاقه به یادگیری مستمر و آگاهی از آخرین تحولات و فناوری‌های مربوط به حوزه‌ی بهداشت و ایمنی کار
- توانایی در مدیریت پروژه‌های پیچیده و هماهنگی با تیم‌های مختلف
- داشتن انگیزه و علاقه برای بهبود شرایط کارکنان و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود بهداشت و ایمنی کار.
| جهت دریافت بهترین مشاوره تحصیلی از الف مشاور کلیک کنید |
وظایف بهداشت حرفه ای
مهندسین بهداشت حرفه‌ای مسئولیت‌های مختلفی در زمینه بهداشت و ایمنی کار دارند. برخی از وظایف آنها عبارتند از:
- بررسی و ارزیابی شرایط بهداشت و ایمنی کار در محیط کار
- طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌های بهداشت و ایمنی کار در محیط کار
- بررسی و ارزیابی تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی از نظر بهداشت و ایمنی کار
- آموزش کارکنان در زمینه بهداشت و ایمنی کار
- تهیه و اجرای برنامه‌های پیشگیری و مدیریت حوادث و بحران‌های بهداشت و ایمنی کار
- بررسی و اجرای قوانین و مقررات بهداشت و ایمنی کار
- ارائه مشاوره‌های بهداشت و ایمنی کار به سازمان‌ها و شرکت‌ها
- انجام تحقیقات و پژوهش‌های علمی در زمینه بهداشت و ایمنی کار
- همکاری با سایر تخصص‌ها مانند پزشکی کار، محیط زیست و مهندسی صنایع برای بهبود شرایط کار
- بررسی و ارزیابی تأثیرات بهداشت و ایمنی کار بر روی اقتصاد و جامعه
رتبه لازم برای رشته بهداشت حرفه ای
رتبه قبولی در رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار در هر سال با توجه به معیارهای خاص مانند ظرفیت پذیرش، نوع سهمیه، نوع دانشگاه و … متفاوت است. اما آشنایی با رتبه‌های قبولی سال گذشته، کمک زیادی برای داوطلبان است که با بازه قبولی در رشته مورد نظر خود آشنا شوند. در جدول زیر به برخی از رتبه‌های قبولی سال گذشته اشاره کرده‌ایم.
| نام دانشگاه | نوع منطقه | رتبه قبولی |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی نیشابور | یک | 3150 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی ایران | یک | 4752 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی شیراز | یک | 9053 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی لارستان | یک | 3400 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی سبزوار | دو | 6580 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی | دو | 11728 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان | دو | 12501 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی شاهرود | دو | 7920 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی آبادان | سه | 7650 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی همدان | سه | 17389 |
| روزانه دانشگاه علوم پزشکی بم | سه | 11200 |
دانشگاه و رشته مهندسی بهداشت حرفه ای
دانشجویان کارشناسی رشته مهندسی بهداشت حرفه ای در طول 4 سال تحصیل خود، در مجموع 130 واحد را می‌گذرانند. تقسیم بندی دروس این رشته به شرح زیر است:
- دروس پایه شامل 39 واحد
- دروس عمومی شامل 22 واحد
- دروس اختصاصی 53 واحد
- کارآموزی در عرصه 16 واحد
دروس رشته مهندسی بهداشت ایمنی
در ادامه به معرفی دروس تخصصی و پایه رشته مهندسی بهداشت حرفه ای اشاره می‌کنیم.
- دروس پایه رشته مهندسی بهداشت حرفه ای
| ریاضی عمومی | روانشناسی صنعتی | آشنایی با صنایع و شناخت فنون صنعتی | مدیریت صنعتی |
| فیزیک اختصاصی | کمک‌های اولیه | آموزش بهداشت | نقشه کشی |
| فیزیولوژی و کالبدشناسی | شیمی تجزیه | بیوشیمی و اصول تغذیه | حوادث ناشی از کار و شرایط اضطراری |
| برنامه‌نویسی کامپیوتر | مکانیک جامدات | مکانیک سیالات |
- دروس تخصصی رشته مهندسی بهداشت حرفه ای
| زبان تخصصی | اصول سم‌شناسی و پایش بیولوژیک | طراحی تهویه صنعتی | طراحی تهویه صنعتی |
| کلیات محیط زیست | ارتعاش در محیط کار | بهداشت پرتوها | ارزیابی و مدیریت ریسک |
| ارگونومی شغلی | صدا در محیط کار | ایمنی برق و ماشین آلات | تنش‌های گرمایی و سرمایی در محیط کار |
| دینامیک گازها و آیروسول‌ها | روشنایی در محیط کار | سیستم‌های مدیریت ایمنی | سم‌شماسی شغلی |
| ایمنی در عملیات عمرانی | مبانی کنترل آلودگی هوا | ایمنی حریق و مواد شیمیایی | بیماری‌های شغلی و اپیدمیولوژی آنها |
| مبانی نمونه‌برداری از آلاینده‌های هوا | تجزیه و ارزشیابی نمونه‌های هوا |
بهترین دانشگاه ها برای رشته مهندسی بهداشت حرفه ای
برترین دانشگاه‌ها برای تحصیل در رشته مهندسی بهداشت حرفه ای به شرح زیر است:
| نام دانشگاه |
| دانشگاه علوم پزشکی تهران |
| دانشگاه علوم پزشکی ایران |
| دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی |
| دانشگاه علوم پزشکی کرمان |
| دانشگاه علوم پزشکی اصفهان |
| دانشگاه علوم پزشکی همدان |
| دانشگاه علوم پزشکی شیراز |
ادامه تحصیل در رشته مهندسی بهداشت حرفه ای
امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر برای فارغ التحصیلان رشته مهندسی بهداشت حرفه ای وجود دارد. گرایش‌های رشته مهندسی بهداشت حرفه ای به شرح زیر است:
- آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
- مدیریت سلامت ایمنی و محیط زیست (HSE)
- بهداشت حرفه ای و ایمنی کار
همچنین فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در رشته‌های زیر نیز ادامه تحصیل دهند.
- ارگونومی
- اکولوژی انسانی
- فیزیولوژی
- سم‌شناسی محیط
- مهندسی بهداشت محیط
- سم‌شناسی پزشکی
- آموزش پزشکی
- تاریخ علوم پزشکی
- رفاه اجتماعی
- پدافند غیرعامل در نظام سلامت (صرفا دانشگاه بقیه اله)
- برنامه‌ریزی یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی
- آمار زیستی
- اپیدمیولوژی
- اقتصاد بهداشت
- انفورماتیک پزشکی
- زیست‌فناوری پزشکی
- مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
- فناوری اطلاعات سلامت
- نانوتکنولوژی پزشکی
ایا مهندسی بهداشت حرفه ای طرح دارد؟
بله، مهندسی بهداشت حرفه ای طرح های مختلفی دارد که بهبود سلامت و بهداشت جامعه را هدف دارند. این طرح ها شامل موضوعاتی مانند بهداشت حرفه ای، بهداشت محیطی، بهداشت عمومی، بهداشت غذایی و بهداشت روانی است. این طرح ها با استفاده از تحقیقات علمی و فناوری های نوین، بهبود کیفیت زندگی و سلامت جامعه را به عنوان هدف اصلی دنبال می کنند.
| جهت دریافت بهترین مشاوره انتخاب رشته کنکور کلیک کنید |
بازار کار رشته مهندسی بهداشت حرفه ای
رشته مهندسی بهداشت حرفه‌ای دارای بازار کار بسیار خوبی است. این رشته در بسیاری از صنایع مانند صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، خودروسازی، فضایی، الکترونیکی، داروسازی، بیمارستان‌ها، صنایع دفاعی، وزارت نیرو، جهاد کشاورزی، ذوب آهن، مراکز پژوهشی، مراکز آموزشی، وزارت کار، وزارت بهداشت، شرکت آب و فاضلاب، انواع شرکت‌ها و کارخانه‌ها و … که نیازمند مهندسین بهداشت حرفه‌ای هستند، کاربرد دارد. همچنین در سازمان‌های دولتی و خصوصی نیز این نیاز وجود دارد.
فرصت های شغلی رشته مهندسی بهداشت حرفه ای
با توجه به افزایش توجه به بهداشت و ایمنی کار در سال‌های اخیر، فرصت‌های شغلی در این رشته نیز افزایش یافته است. برخی از شغل‌های مرتبط با این رشته عبارتند از:
- مهندس بهداشت حرفه‌ای
- مدیر بهداشت و ایمنی کار
- کارشناس بهداشت و ایمنی کار
- مشاور بهداشت و ایمنی کار
- معاون بهداشت و ایمنی کار
- کارشناس ارزیابی و بازرسی بهداشت و ایمنی کار
- مدیریت حوادث و بحران‌های بهداشت و ایمنی کار
- طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌های بهداشت و ایمنی کار
- مسئولیت اجرای برنامه‌های بهداشت و ایمنی کار
- تحلیل و بررسی داده‌های بهداشت و ایمنی کار
بازار کار مهندسی بهداشت حرفه ای برای خانم ها
با توجه به رشد صنعت بهداشت و درمان و نیاز به مهندسین بهداشت حرفه ای، بازار کار برای خانم های مهندس بهداشت نیز در حال گسترش است. این شغل باعث می شود که خانم ها بتوانند در حوزه های مختلفی از جمله طراحی، ساخت، نصب و نگهداری تجهیزات بهداشتی، مدیریت پروژه های بهداشتی و آموزش و پژوهش در این زمینه فعالیت کنند.
با توجه به اینکه خانم ها در این زمینه توانایی های خاصی دارند، مانند دقت، شفافیت و همچنین توانایی برقراری ارتباطات موثر با مردم، بسیاری از شرکت ها به دنبال استخدام خانم های مهندس بهداشت هستند.
بنابراین، بازار کار برای خانم های مهندس بهداشت بسیار گسترده است و این شغل به طور مستقیم تاثیر مثبتی بر جامعه دارد.
درآمد و حقوق مهندسی بهداشت حرفه ای
درآمد و حقوق مهندسین بهداشت حرفه ای با توجه به سابقه کاری، محل کار، شهر محل سکونت، سمت شغلی، تجربه و استعداد آنها نیز متفاوت است.
حقوق بهداشت حرفه ای در بیمارستان
حقوق مهندسین بهداشت حرفه ای در بیمارستان‌ها، بستگی به سمت شغلی و سابقه کار آنها دارد. همچنین سمت شغلی، تحصیلات و تجربه کاری فرد نیز در میزان حقوق و درآمد او تاثیر دارد و ممکن است در بعضی از شرایط بالاتر یا پایین‌تر از میانگین حقوق سایرین باشد.
همچنین در بعضی از موارد، شرکت‌ها و بیمارستان‌ها مزایای دیگری مانند بیمه تکمیلی، بن‌های تعطیلات و… برای مهندسین بهداشت حرفه ای فراهم می کنند.
رشته بهداشت حرفه ای دانشگاه آزاد
رشته بهداشت حرفه ای در دانشگاه آزاد نیز ارائه می‌شود و دانشجویان می‌توانند در این رشته در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد تحصیل کنند. در این رشته، دانشجویان با مفاهیم و مباحث مرتبط با بهداشت حرفه ای، ایمنی و بهداشت در محیط کار آشنا می‌شوند و مهارت‌های لازم برای پیشگیری از بروز حوادث و بیماری های مرتبط با شغل را به دست می‌آورند.
سخن آخر
ما در این مقاله به معرفی کامل رشته بهداشت حرفه ای اعم از بازارکار، درآمد، رتبه قبولی، دروس تخصصی و … پرداخته‌ایم. امیدواریم با مطالعه کامل این مطلب بتوانید تصمیم خود را در رابطه با انتخاب بهترین رشته مناسب به خود بگیرید. از اینکه تا انتها با ما همراه بودید، سپاسگزاریم.
در صورت داشتن هرگونه سوال می‌توانید با ما در بخش کامنت ارتباط برقرار کنید و سوالات خود را از ما بپرسید.
با آرزوی موفقیت برای شما داوطلب گرامی
سلام این رشته در بیمارستان ها جنبه نظارتی داره؟
میتونهسمت های دیگه ایی هم داشته باشه ولی در کل بله