هم میتونه سکوی پرتابت باشه، هم میتونه کاری کنه پاییز که برسی، ببینی چقدر عقب موندی. خیلیها فکر میکنن تابستون وقت استراحت مطلقه. بعضیها هم تابستون رو انقدر سنگین میگیرن که وسطش کم میارن. حقیقتش هیچکدوم درست نیست. فرض کن اومدی پیش من، بهعنوان مشاورت، و پرسیدی: «آقا تابستون رو چی کار کنم که بعداً پشیمون نشم؟» این مقاله دقیقاً جواب همون سواله. اگز هم مشاور تحصیلی نداری حتما توی طرح رایگان الف مشاور شرکت کن.
قراره با هم قدمبهقدم ببینیم تو هر رشته و هر پایه، چی بخونی، چی رو نخونی و چطوری استراحت کنی که هم روحیت حفظ شه، هم از رقبات جلو بزنی. پس اگه واقعاً دلت میخواد تابستونت رو بسازی، نه بسوزونی، تا آخر این مقاله با من بمون.
تابستون کنکوریها چرا انقدر مهمه؟ فرصت طلایی یا تله خستگی؟
ببین، تابستون تنها بازهی ساله که نه مدرسه هست، نه امتحان. یعنی همهچی دست خودته. این آزادی، فوقالعادهست… اما فقط اگه بلد باشی ازش استفاده کنی.
اصول برنامهریزی تابستون برای کنکوریها
اولین سوالی که تو مشاوره میپرسم اینه: «تابستون چی میخواهی؟ جبران عقبافتادگی یا جلو زدن از بقیه؟»
یه بار یکی بهم گفت: «هر چی دستم اومد خوندم. آخر تابستون هیچی تموم نشده بود. تازه استرس گرفتم!» بدون هدف، تابستون میتونه بدتر از نخوندن باشه. پس اول تکلیف خودت رو معلوم کن: میخواهی ضعفها رو جمع کنی؟ میخواهی سال بعد رو پیشخوانی کنی؟ یا هر دو؟
چطور مباحث پایه رو توی تابستون مرور کنیم؟
خیلی از مباحث کنکور، مثل دونههای زنجیر به هم وصل هستن. مثلاً:
- زیست دوازدهم → وابسته به مباحث دهم و یازدهم
- مثلثات یا تابع تو ریاضی → پایه کنکور ریاضیه
- قواعد عربی دهم → تو سوالات دوازدهم هم تکرار میشه
اگه پایهات ضعیف باشه، هر چی بری جلو، بیشتر قفل میکنی. پس تابستون بهترین وقت جمعکردن پایههاست چون مدرسه و کلاس سنگینی نداری و وقتت دست خودته.
➊ مباحث مهم رو اولویت بده
قرار نیست همه کتاب رو کلمه به کلمه بخونی. مهمترین مباحث رو انتخاب کن:
- ریاضی: تابع، مثلثات، حد و مشتق (برای ریاضی فیزیک)
- زیست: فصلهای گردش مواد، ژنتیک، گیاهی
- عربی: ترجمه و قواعد مهم
- شیمی: ساختار اتم، پیوندها، ترکیبها
مثلاً تو مشاوره بهم میگن: «آقا زیست دهم رو بخونم یا ولش کنم؟» جواب → حتماً بخون! چون پاییز دوباره همون مباحث تدریس میشه و تو فقط مرور میکنی. کلی جلو میافتی.
➋ مرور خلاصهای داشته باش
- لازم نیست از اول جزوه یا کتاب بخونی.
- برو سراغ نکات هایلایتشده، خلاصهها یا جزوه معلم.
- اگه چیزی رو یادت نمیاد → فقط همون قسمت رو دوباره کامل بخون.
➌ تست بزنی یا نه؟
بله! ولی به اندازه:
- دهم → کم تست بزن (۲۰٪ وقتت تست باشه)
- یازدهم → تست متوسط بزن (۴۰-۵۰٪ وقتت تست باشه)
- دوازدهم → تست زیاد بزن (۶۰٪ وقتت یا بیشتر)
تست باعث میشه بفهمی واقعاً یاد گرفتی یا نه.
➍ مرور ترکیبی کن
- مثلاً وقتی فصل گردش خون رو تو زیست دهم میخونی، فصل گردش خون یازدهم یا دوازدهم رو هم نگاه کن که ببینی کجاها به هم ربط دارن.
- تو ریاضی → وقتی تابع میخونی، چند تست از حد و مشتق هم بزن چون بهم وصل هستن.
➎ مرور رو تکهتکه کن
- هر روز کمی بخون. حتی ۳۰ دقیقه بهتر از ول کردن همهچیزه.
- مباحث رو به تکههای کوچک تقسیم کن. مثلاً:
- زیست → اول گردش خون، بعد تنفس
- ریاضی → اول تابع، بعد مثلثات
✔️ مثال واقعی مرور
- خلاصه فصل گردش مواد رو بخون (۱۰ صفحه جزوه یا خلاصه کتاب)
- مفاهیم اصلی رو دوباره یادداشت کن
- ۱۰ تست بزن → ببین تو کدوم سوالها اشتباه کردی
- همون بخش رو دوباره بخون
مرور پایه یعنی محکم کردن آجرهای زیر ساختمون کنکور. اگه تابستون این کار رو نکنی، پاییز و زمستون قفل میکنی.
- مباحث مهم رو انتخاب کن
- خلاصه بخون
- تست بزن (به اندازه)
- مباحث مرتبط رو ترکیبی مرور کن
- هر روز کمی وقت بذار
تست زنی یا مطالعه؟
یه سوال تکراری تو مشاورهها اینه: «تابستون فقط بخونیم یا تست هم بزنیم؟» جواب من همیشه اینه: «ترکیبش کن. چون کنکور فقط حفظ کردن نیست، باید بتونی سرعت و دقتت رو بسنجی.» ولی درصد تست زدن بستگی به پایهات داره:
- دهم: بیشتر بخون، کمتر تست بزن (حدود ۲۰٪ وقتت تست باشه).
- یازدهم: حدود نصف به نصف بخون و تست بزن (۴۰-۵۰٪ تست).
- دوازدهم: غالباً تست بزن (۶۰٪ یا بیشتر).
بایدها و نبایدهای تابستون کنکوریها
۵ نباید بزرگ تابستون
- همه مباحث رو با هم نخون. تابستون جا نداره همه درسا رو تموم کنی.
- همه وقتت رو کلاس نرو. کلاس لازمه، اما مطالعه شخصی مهمتره.
- بیبرنامه جلو نرو. حتی بهترین منابع هم بدون برنامه هدر میره.
- استراحت رو حذف نکن. خستگی ذهنی نابودت میکنه.
- زود ناامید نشو. تابستون مثل دوی ماراتونه، نه دوی سرعت.
۵ باید حیاتی تابستون
- هدفگذاری شفاف کن. بنویس دقیقاً چی میخواهی بخونی.
- مباحث پایه رو ببند. مهمترین سرمایهات تو کنکوره.
- تست بزن، حتی کم. تست یعنی تمرین برای کنکور.
- ثابت درس بخون. هر روز حتی کم بخونی، بهتر از ول کردن یک هفتهست.
- حتماً استراحت کن. مغزت بدون استراحت قفل میکنه.
نکات برای هر پایه
پایه دهم
- ریاضی: تابع و مثلثات رو محکم ببند (ریاضی فیزیک).
- زیست: فصل گردش مواد و دستگاهها رو بخون (تجربی).
- ادبیات و عربی: تاریخ ادبیات و ترجمه عربی رو جمع کن (انسانی).
پایه یازدهم
- آمار و هندسه: پیشخوانی آمار و هندسه فضایی (ریاضی فیزیک).
- ژنتیک و گیاهی: فصلهای سخت زیست رو بخون (تجربی).
- عربی: قواعد و ترجمه عربی اولویت داره (انسانی).
پایه دوازدهم
- حسابان: پایه رو ببند، بعد حسابان دوازدهم رو بخون (ریاضی فیزیک).
- زیست دوازدهم: پیشخوانی کن، اگه پایهات خوبه (تجربی).
- فلسفه: زود شروع کن، چون سنگینه (انسانی).
حفظ روحیه
- استراحت: یه روز در هفته (مثل پنجشنبه) کامل تعطیل کن.
- ورزش: حتی ۱۰ دقیقه در روز کافیه.
- خواب: شبها زود بخواب، مغزت نیاز داره.
- تفریح: فیلم، موسیقی، یا هر چی دوست داری.
نمونه برنامه روزانه تابستون
پایه دهم (تمرکز: پایهسازی)
ساعت | فعالیت |
---|---|
۸:۰۰-۹:۳۰ | مطالعه درس اصلی (مثل ریاضی یا زیست) |
۹:۴۵-۱۱:۱۵ | مطالعه درس دوم (مثل فیزیک یا شیمی) |
۱۱:۳۰-۱۲:۳۰ | تستزنی درس اول (۲۰٪ وقت) |
۱۲:۳۰-۱۴:۰۰ | استراحت و ناهار |
۱۴:۰۰-۱۵:۳۰ | مطالعه درس سوم (مثل ادبیات یا عربی) |
۱۵:۴۵-۱۶:۴۵ | مرور نکات یا تست سبک |
پایه یازدهم (تمرکز: تعادل مطالعه و تست)
ساعت | فعالیت |
---|---|
۸:۰۰-۹:۳۰ | مطالعه درس اصلی (مثل ژنتیک یا آمار) |
۹:۴۵-۱۱:۱۵ | تستزنی درس اصلی (۴۰٪ وقت) |
۱۱:۳۰-۱۲:۳۰ | مطالعه درس دوم (مثل شیمی یا عربی) |
۱۲:۳۰-۱۴:۰۰ | استراحت و ناهار |
۱۴:۰۰-۱۵:۳۰ | تستزنی درس دوم |
۱۵:۴۵-۱۶:۴۵ | مرور یا مطالعه درس سبک |
پایه دوازدهم (تمرکز: تستزنی)
ساعت | فعالیت |
---|---|
۸:۰۰-۹:۳۰ | تستزنی درس اصلی (مثل حسابان یا زیست) |
۹:۴۵-۱۱:۱۵ | مطالعه درس اصلی (۴۰٪ وقت) |
۱۱:۳۰-۱۲:۳۰ | تستزنی درس دوم |
۱۲:۳۰-۱۴:۰۰ | استراحت و ناهار |
۱۴:۰۰-۱۵:۳۰ | مطالعه درس دوم یا سوم |
۱۵:۴۵-۱۶:۴۵ | تست ترکیبی یا مرور نکات |
جدول مقایسهای برنامه ریزی تابستون + برنامه پیشنهادی
پایه | رشته | اولویت مطالعه | درصد تست | نبایدها |
---|---|---|---|---|
دهم | ریاضی | تابع، فیزیک دهم | ۲۰٪ | خوندن دوازدهم |
دهم | تجربی | زیست دهم، شیمی دهم | ۲۰٪ | تست سنگین کنکوری |
دهم | انسانی | ادبیات، عربی دهم | ۲۰٪ | فلسفه دوازدهم |
یازدهم | ریاضی | آمار، هندسه فضایی | ۴۰٪ | بیبرنامگی |
یازدهم | تجربی | ژنتیک، گیاهی | ۴۰٪ | بدون تست |
یازدهم | انسانی | عربی، ادبیات | ۴۰٪ | حقوق، فلسفه |
دوازدهم | ریاضی | حسابان دوازدهم | ۶۰٪ | بدون تست ترکیبی |
دوازدهم | تجربی | زیست دوازدهم | ۶۰٪ | رها کردن پایه |
دوازدهم | انسانی | فلسفه دوازدهم | ۶۰٪ | خوندن همه مباحث با هم |
تابستونت رو بساز، نه بسوزون! (جمعبندی پایانی)
تابستون یه فرصت طلاییه. اگه بلد باشی چطوری ازش استفاده کنی، تو پاییز و زمستون نه استرس داری، نه عقب موندگی. الان که خوندی هر پایه و هر رشته چی باید بخونی، وقتشه دستبهکار شی. اگه دوست داری جزئیات بیشتری بدونی، مقالات جداگانه دهم، یازدهم یا دوازدهم رو بخون. تابستونت رو نسوزون… بسازش!