قبل از هر چيز بايد بدانيم كه ما انسان ها در رفتار خود بعضی عادت ها را به همراه داريم كه برخی از اين عادت ها پسنديده اند كه بايد آن ها را حفظ و تقويت نمود و در مقابل، بعضی عادت ها پسنديده نيستند كه بايد آن ها را با روش صحيح از خود دور نمائيم.
علت مشکل:
اما در مورد مسئله خواندن نوشته با صداي بلند، برخی افراد عادت دارند كه با صداي بلند مطالعه كنند. ريشه اين عادت به دوران كودكی بر می‌گردد. كودكان برای يادگيری معمولاً كلمات را با صداي بلند تكرار مي كنند. برخی افراد در دوران بزرگ سالی نيز اين عادت را حفظ می‌كنند.
زيان های بلند خوانی در مطالعه:
1- کند خواني:
تند خواندن متن ها، يك عادت پسنديده و ثمربخش در يادگيري مي باشد امّا خواندن نوشته با صداي بلند سرعت خواندن را كم مي كند. چون فرد مجبور است سرعت بالاي چشم در خواندن نوشته، را با سرعت کند لب ها تطبيق دهد.
2- محدود كردن زمان و مكان مطالعه:
اين عادت باعث مي شود كه فرد در هر مكاني نتواند مطالعه نمايد مانند خوابگاه و کتابخانه كه باعث مزاحمت براي ديگران مي شود. لذا از نظر مكانی محدود می شود و خيلي از فرصت ها از وی گرفته مي شود. از نظر زماني هم محدود مي شود مثلاً شما در شب هنگام می‌خواهيد با چراغ مطالعه در خوابگاه مطالعه كنيد، اما صداي شما مزاحم خواب هم اتاقی ها مي شود.
3- حواسپرتی:
انسان هايی كه كند مطالعه مي كنند درصد حواسپرتی آن ها بيشتر مي باشد؛ چرا كه ذهن بيشتر فرصت پيدا مي كند و به موضوعات ديگری فكر می‌كند و خيال پردازی می‌كند اما در حالت تندخوانی به ذهن چنين فرصتی داده نمی‌شود و قبلاً هم گفتيم كه بلند خواندن نوشته از سرعت می كاهد و در نتيجه امكان حواسپرتی بيشتر مي شود.
روش هاي برخورد و حل مشكل:
نخست بايد به اين نکته توجه داشته که انسان مجبور است برای از بين بردن هر عادت بد، ابتدا بايد تمرين کند. لذا شما نيز بايد مطالعه بدون تلفظ را تمرين کنيد تا به يک روش مطالعه آرام دست يابيد.
بر اين تمرين لازم است نکات زير را مد نظر داشته باشيد:
1- در چند روز اول سعي کنيد چند بار در روز به تمرين بپردازيد. هر بار تمرين نبايد بيش از چند دقيقه به طول انجامد. در غير اين صورت خسته شده و آن را رها می‌کنيد.
2- هنگام تمرينات ابتدا زبان خود را به پشت دندان‌ها بچسبانيد و فقط به متن نگاه کنيد. يعنی با چشم خود فقط خط کتاب را از ابتدا تا انتها دنبال کنيد. در اين تمرينات شما به دنبال درک مطلب و مطالعه نباشيد، بلکه فقط مرور چشم بر روی خط کتاب را تمرين کنيد.
3- شما مي‌توانيد براي تقويت تمرينات قبلی يک صفحه روزنامه يا کتابی که آن را نياز نداريد دور هر جمله يک خط بکشيد به صورتي که هر جمله در درون يک خط بسته قرار گيرد. سپس از اول صفحه تا آخر چشم‌های خود را صورت پرشي روي هرکدام از جملات متمرکز سازيد. مثلا تمام جمله اول را يک دفعه نگاه کنيد يک مکث روي آن جمله بنماييد. سپس چشم خود را از تمام آن جمله برداشته و به صورت پرش آرام روی جمله دوم متمرکز نماييد و پس از مکث کوتاه سراغ جمله سوم برويد. و مطالعه ساير جملات را به همين روش ادامه دهيد. اين کار باعث می‌شود که شما مطالعه با چشم را ياد بگيريد و مطالعه با زبان را ترک کنيد.
4- براي اينکه چشم شما در اين نوع مطالعه مهارت پيدا کند، لازم است تمريناتی در جهت تقويت ماهيچه چشم انجام دهيد. مثلا هنگامی که صورت شما رو به جلو است، با چشمان خود به سمت راست و چپ نگاه کنيد سعی کنيد مساحت بيشتری را در اين حالت ببينيد. يا کره چشم خود را با سرعت به طرف راست و چپ بگردانيد تا چشم شما به گردش سريع روی جملات کتاب عادت کند. در غير اين صورت پس از چند دقيقه چشم شما به کندي حرکت مي‌کند و نمی‌تواند به سرعت از يک جمله دل بکند و سراغ جمله بعدی برود.
5- پس از آنکه چند روز اين تمرينات را انجام داديد بعد شروع کنيد به مطالعه کتاب و ابتدا مطالب کتاب را به منظور فهم آن به اين صورت مطالعه کنيد يعنی هم چشم خود را به صورت آرام و دقيق روی متن عبور دهيد و هم سعی کنيد مطالب کتاب را بفهميد. اين تمرين را در روزهای اول چند بار در روز انجام دهيد. مواظب باشيد در هر بار تمرين 10 تا 15 دقيقه به اين روش مطالعه کنيد. بعد از چند روز تمرين مي‌توانيد زمان آن را افزايش دهيد.
6- در ابتدا از فرد انتظار نداريم كه به يك باره اين عادت خود را رها نمائيد. چه بسا كنار گذاشتن دفعی آن خود، سبب بروز بعضي مشكلات روحي از جمله اضطراب گردد. بنابراين اين كار را بايد تدريجاً و بطور زمان بندي انجام داد مثلاً در هفته اول فقط 2 الي 3 ساعت را بدون تلفظ كردن مطالعه كند و در هفته هاي بعد مقدار زمان آن را بيشتر نمايد.
7- براي اينكه ترك اين عادت باعث استرس و نگرانی نشود، لازم است اين فرد ابتدا مطلب درسي خود را در محيطي بدور از مزاحمت براي ديگران بلند بخواند و چند ساعت بعد همان مطلب را سعي نمايند بدون تلفظ مطالعه كند. البته مرحله دوم را در محيطي مانند كتابخانه يا خوابگاه انجام گردد. وی خواهد ديد كه قادر است اين عادت خود را براحتي ترك نمائيد.
8- متخصصان امر معتقد اند در تغيير رفتارهاي انسان از جمله رفتارهای مطالعاتي افراد، پاداش هاي به جا و به موقع، بسيار مؤثرتر از تنبيه يا نصيحت آنان است. کارشناسان معتقدند که فعاليت هايي نظير مطالعه و مرتب كردن اتاق را كه رغبت خاصی به آن ها وجود ندارد، می توان از طريق دادن پاداش هاي مطلوب نظير تماشا كردن تلويزيون و برنامه مورد علاقه خود تقويت و تشويق كرد.
لذا براي اجرای اين روش بايد دستيابی به چيزهای مطلوب را به ميزان معينی از مطالعه با عدم تلفظ مشروط ساخت. به اين ترتيب می توان پس از مدتی مطالعه با روش صحيح، براي خود پاداشی در نظر گرفت مثلاً با خود قرار گذاشت كه اگر امشب اين فصل را بدون بلند خواني، تمام کنم، به دوستم تلفن خواهم زد، يا فلان سريال مورد علاقه ام را تماشا خواهم كرد.
تذكر: يكي از شيوه های مبارزه با اين عادت اين است كه بايد در هنگام تندخوانی نوك زبان را بين دندان ها قرار دهند تا مانع تلفظ كلمات شود.
روش مطالعه موفق:
در پايان يكي از روش هاي صحيح مطالعه را در ذيل به شما توصيه مي نمائيم به عنوان حسن ختام كه دارای 6 مرحله است:
1- خواندن اجمالي (پيش خواني):
مطالبي كه در اين مرحله بايد خوانده شوند عبارتند از: مقدمه، اهداف تحقيق، تيترهاي اصلي و فرعي، خلاصة مباحث، مجلات مقدماتي پاراگراف ها.
2- سؤال كردن:
از راه های انجام اين كار آن است كه خواننده عناوين را به پرسش تبديل كند.
3- خواندن:
خواندن و سعی بر جواب دادن به پرسش های مرحله دوم.
4- تفكر:
بايد درباره مطالبی كه مي خوانيد، خوب تفكر كنيد تا دقيقاً پيام نويسنده را درك كنيد.
5- از حفظ گفتن:
بيان مطالب از حفظ به خواننده كمك مي كند تا متوجه شود چه قسمت هايي از كتاب را خوب درك نكرده است و نياز به خواندن مجدد دارد.
6- مرور كردن:
بهترين شكل مرور آن است كه خواننده بدون مراجعه به متن، پرسش هاي اساسی مطرح شده در كتاب را پاسخ دهد. اگر قدرت پاسخگويی به پرسش های مهم را نداشت، بايد آن بخش ها را مرور كند.
با آرزوی موفقیت شما داوطلبان عزیز
ما را در اینستاگرام الف مشاور دنبال کنید.