چگونه ادبیات را بالای ۹۰ درصد بزنیم
رودربایسی با سعدی، حافظ و سهراب و مابقی رفقا
ما ایرانیا تو هر زمینه ای که فکرش رو بکنی دستی بر آتش داریم، اصلا هم مهم نیست تخصصی داشته باشیم یا نه و یا اینکه کلا یک ساعت هم در اون حوزه مطالعه نداشته باشیم، بلاخره اگر بحثش بیوفته با اعتماد به نفس کامل نظر خودمون رو میدیم و خدا به داد کسی برسه که بخواد با ما مخالفت کنه.
تو این بین یک سری مسائل هست که ما خودمون رو صاحب سبک میدونیم، یکی از همین قضایا شعر و شاعری، بوستان و گلستان و مابقی ماجراست. رد پای حافظ و فال و شعر هاش دیگه حداقل سر سفره هفت سین و شب یلدا موقعی که یه دستمون قارچ هندونه هست و تو یه دست دیگه قاشق پر از انار دون شده مشاهده میشه.
پس خیلی ضایع است اگر با این همه سابقه شعر و شعرخوانی! ادبیات رو تو کنکور پایین بزنیم. اما با یک بررسی اجمالی کنکور های گذشته به راحتی متوجه این موضوع میشیم که ادبیات از جمله درس های چغر و بَد بدن کنکور محسوب میشه و میتونه دَمار از روزگار داوطلبی که اون رو به مسخره گرفته در بیاره. تو این قسمت قصد داریم، راه کار هایی رو با شما به اشتراک بگذاریم که به پیشرفت چشمگیر شما در این درس کمک میکنه.
شما برای درس زبان و ادبیات فارسی سه تا کتاب درسی دارید: فارسی دهم، فارسی یازدهم و فارسی دوازدهم.
هر کدوم از این کتاب ها، ۱۸ درس داره، بنابراین سر جمع میشه ۵۴ درس برای ادبیات و زبان فارسی. معمولا ادبیات رو میشه با دو روش مطالعه کرد. یک روش به این صورت هست که شما تک به تک درس به درس جلو برید، روش دیگه ای که اتفاقا خیلی هم پر طرفدار هست اینِ که شما مبحثی ادبیات فارسی رو مطالعه کنید.
با بررسی کنکور های گذشته میبینیم که بلا استثنا در تمامی سال ها از پنج مبحث تست های ادبیات رو طرح کردن. لغات و املا که حدودا ۵ تست داره، تاریخ ادبیات ۳ تست، آرایه های ادبی ۳ تست، زبان فارسی ۵ تست و قرابت معنایی که به طور معمول ۹ تست پایانی ادبیات رو پوشش میده.
توصیه ما به شما این هست که ادبیات رو مبحثی مطالعه کنی ولی همیشه نیم نگاهی به مطالعه درس به درس هم داشته باشید، چون زمان زیادی از شما نمیگیره و فقط قرار هست یکبار متن این دروس رو روخوانی طور، بخونید.
مباحث حفظی ادبیات
لغات و تاریخ ادبیات دو مبحث حفظی درس ادبیات هستن که میتونی با تکرار در طول زمان به تسلط فوق العاده خوبی برسی. برای زدن ۸ تست این دو مبحث کار آن چنان سختی نخواهی داشت.
توصیه میکنم تمامی لغاتی که معنای آن ها توسط دبیر شما و یا در انتهای کتاب درسی مشخص شده رو با دقت مطالعه کنید. توجه داشته باشید کنکور با امتحان های تشریحی که در مدارس برگزار میشه تفاوت چشم گیری دارد. تو به عنوان یک کنکوری حرفه ای موظف هستی اگر به عنوان مثال برای یک لغت، پنج معنی متفاوت در کتاب درسی ذکر شده، هر پنج معنی رو به طور دقیق مطالعه کنید، به این خاطر که سر جلسه کنکور مشخص نیست کدوم معنی مورد پرسش قرار میگیره.
این روند مطالعاتی برای مبحث تاریخ ادبیات هم صدق میکنه. شاید براتون جالب باشه پاسخ دادن درست به همین ۸ تست، ۳۲ درصد طلایی برای شما به ارمغان میاره، پس نباید این فرصت شیرین با بی دقتی و دادن پاسخ نادرست و گرفتن امتیاز منفی از بین بره.
نکته دیگه ای که باید بهش اشاره کنیم این هست که این دو مبحث از جمله مباحث فرار کنکور محسوب میشن. بنابراین از همون روز های اول ساعت های مختصری (چیزی در حدود ۱۵ دقیقه) رو در طول روز در نظر داشته باشید تا این مباحث رو مدام برای خودتون تکرار کنید. هر چه به ماه های پایانی نزدیک تر شدیم باید ساعت مطالعه بیشتری رو برای این دو مبحث و مابقی مباحث حفظی که در ادامه مقاله بهشون اشاره میکنیم، اختصاص بدید.
تست زنی رو به هیچ عنوان فراموش نکن، تست زدن شما رو با سبک و دید جدید طراحان کنکور سراسری بهتر آشنا میکنه. جدیدا شاهد دام های آموزشی زیادی برای این تست های ساده در درسی مثال ادبیات و مابقی دروس کنکور هستیم. پس به اندازه کافی (شاید مثلا یک قاشق غذا خوری!!) در طول هفته تست زنی رو در دستور کار خودتون قرار بدید.
آرایه ادبی
حقیقتا ترکیب آرایه، زبان فارسی و قرابت بعد از مباحث حفظی و شیرینی مثل لغات و تاریخ ادبیات میتونه ضد حال بدی برای تو به عنوان یک کنکوری باشه. اما این رو یادت باشه که همین مباحث به عنوان سکوی پرتاب تو برای نشستن رو صندلی های راحتی رشته های تاپ در دانشگاه های خفن کشور عمل میکنه. پس باید بلد باشی از آب، کَره بگیری.
بعد از تست های تاریخ ادبیات با ۳ تست آرایه ادبی مواجه میشی، این روند در کنکور نظام قدیم بود و همین رو در کنکور نظام جدید هم ادامه دادن. برای بلد بودن نکات و مفهوم کلی تمامی آرایه های ادبی باید جزوه کتاب های کمک آموزشی که در بازار هست رو مطالعه کنی، چون هم طبقه بندی خیلی بهتری نسبت به کتاب های درسی دارن و هم در کنارشون تست های سراسری و تالیفی هر آرایه رو به صورت جمع بندی در اختیار تو قرار میدن. بعد از اینکه نکات و مفاهیم هر یک از آرایه ها رو یاد گرفتی، سعی کن خلاصه مختصری رو برای هر آرایه ادبی تهیه کنی برای اینکه منبع خوبی برای مرور های تو محسوب میشه.
اصلی ترین کار تو برای چنین مبحثی که نیاز به استدلال داره، تست زنی زیاد هست. اصلا هم فرقی نداره تست سراسری باشه یا تالیفی، اصلا هم ایرادی نداره برای هر تست حتی پنج دقیقه وقت بزاری، باید یاد بگیری چطوری با تست های این مبحث رو به رو بشی.
نهایت یک هفته با روزی ۳۰ دقیقه میتونی به نکات جزوات مربوط به آرایه تسلط پیدا کنید، از اون به بعد فقط و فقط باید تست بزنی، حتی اگر یک تست رو ده بار هم زدی اصلا ایرادی نداره، اجازه بده باز هم تاکید کنم که هدف تو از زدن تست های آموزشی، فقط و فقط یادگیری هست و نه هیچ چیز دیگه ای! پس لطفا عجله نداشته باش، آسیاب به نوبت.
زبان فارسی
اگر مطالعه خوبی داشته باشی و سر جلسه کنکور بتونی چیزی در حدود چهار تا از پنج تست این مبحث رو درست پاسخ بدی، میتونی تا آخر عمر تو همه محافل پُز این افتخار بزرگ رو بدی. اگر دقت کرده باشی، در پاراگراف های قبلی اشاره کردیم که در کنکور سال های ۹۸ و ۹۹ تجربی هیچ داوطلبی موفق به زدن درصد ۱۰۰ در این درس نشده، اینجاست که اهمیت این درس و این مبحث به شدت نمایان میشه، چون به جرات میشه گفت سخت ترین مبحث ادبیات در کنکور همین زبان فارسی هست.
البته سختی به این خاطر هست که شما برای پاسخ دادن به ۲۵ تست ادبیات، فقط و فقط ۱۸ دقیقه زمان داری، بنابراین باید تسلط فوق العاده خوب داشته باشی. اگر تست های سراسری سال های قبل رو بررسی کرده باشی، تعدادی از مباحث زبان فارسی بیشتر و بیشتر مورد توجه طراح کنکور بوده، پس بعد از یادگیری نکات هر یک از این مباحث باید زمان زیادی رو برای تست زنی در نظر بگیری. هر چه تعداد تست بیشتری رو پاسخ بدی، هم دقت و هم سرعت عمل شما در مواجه با هر سبک از تستی افزایش پیدا میکنه.
این پنج تست زبان فارسی حقیقتا جزو مباحث سخت و زمان بر کنکور محسوب میشه، اگر در این مبحث به تبحر خوبی برسی بدون شک میتونی به درصد های فوق العاده برای ادبیات فکر کنی.
قرابت معنایی
حسن ختام سوالات ادبیات ۹ تست قرابت معنایی هست. خب باید چه کار کنیم که، آخرش هم مثل اولش برامون شیرین باشه.
زمانی که داری برنامه ریزی برای خودت تنظیم میکنی، ۱۵ دقیقه پایانی قبل از خواب رو برای خوندن شعر اختصاص بده. اشعار حافظ و سعدی میتونه منبع غنی ای برای افزایش مهارت و توانایی ما در شعر خوانی باشه. هر چقدر در خواندن ابیات حرفه ای تر عمل کنید، خیلی راحت تر میتونید منظور هر بیت رو درک کنید و به دنبال پاسخ صحیح در گزینه ها باشید.
در کنار این موضوع مثل مابقی مباحث ادبیات حتما تست زنی رو در برنامه ریزی هفتگی خودتون داشته باشید. یادمون باشه ۹ تست قرابت ۳۶ درصد از درس ادبیات رو برای ما به دنبال داره. هر چقدر بیشتر ابیات مختلف رو مطالعه کنی و به تسلط و مهارت خوبی در شعر خوانی برسی و در کنار این کار، تست زنی زیادی برای افزایش دقت و سرعت العمل خودتون انجام بدید، میتونی ۳۶ درصد قرابت رو از همین الان برای خودتون بدونید.
با آرزوی موفقیت شما داوطلبان عزیز