خوابیدن یک فرایند طبیعی است که در فاصله های زمانی خاص رخ می دهد و خواب بهترین راه برای استراحت بدن است. اما مهم است که واقعیت‌هایی مانند کجا بخوابیم، چه مدت بخوابیم و چه وقت بخوابیم را در نظر بگیریم.
بعضی ها بعد از غذاخوردن یا در حال رانندگی و یا حتی هنگام مطالعه دچار خواب آلودگی می شوند. دلیل همه این ها ممکن است به نوع غذایی که ما می خوریم، محیط و سلامتی بدن ما بستگی داشته باشد.
دلایل خواب آلودگی هنگام مطالعه ممکن است:
– وضعیت و حالتی باشد که ما هنگام خواندن داریم.
– خواندن در یک زمان نامناسب باشد.
– نوع کتابی که ما می‌خوانیم، باشد.
بیشتر مردم هنگام خواندن یک مطلب، یک حالت راحت دارند که از فعالیت بدنی جلوگیری می کند. این عامل باعث می شود که اسید لاکتیک وارد خون و مایع بین سلولی شود و بدن خسته شود.
اسیدلاکتیک، مقدار زیادی از اکسیژن خون را جذب می کند.
با توجه به کاهش اکسیژن خون، مغز خسته می شود و ما هنگام مطالعه، احساس خواب آلودگی می کنیم.
برای جلوگیری از خواب آلودگی هنگام مطالعه به توصیه های زیر عمل کنید:
– سعی کنید هنگام مطالعه، صاف و درست بنشینید.
– از مطالعه، در وضعیت درازکشیده خودداری کنید، چون مغز باید همزمان دو وظیفه خوابیدن و مطالعه را اجرا کند.
– از ماندن در یک وضعیت ثابت برای مدت طولانی اجتناب کنید. زمانی که برای مدت طولانی مطلبی را می خوانید، یک تاثیر خواب آور روی ذهن دارد.
– هنگام مطالعه، به طور پی در پی وضعیت بدنی خود را تغییر دهید تا تمرکزتان افزایش یابد.
– هنگام مطالعه، در فاصله های زمانی کوتاه، فعالیت بدنی داشته باشید.
– گاهی اوقات با صدای بلند مطلب را بخوانید.
– مطالعه در زمان مناسب بسیار مهم است.
– وقتی احساس خواب آلودگی می کنید، موضوع های جالب را بخوانید.
– اگر ممکن است یک دوش آب ولرم مایل به سرد بگیرید. این کار انرژی مغز شما را بالا می برد.
نکاتی که در بالا ذکر شد برای جلوگیری از خواب آلودگی به هنگام مطالعه مثلا موقع درس خواندن دانش آموزان بود.
ولی این را هم باید بگوییم که تحقیقات نشان می دهد که خوابیدن بعد از خواندن و یادگرفتن یک مطلب، باعث می شود که آن مطلب بیشتر و بهتر در یادتان بماند.
پس اگر فکر می کنید که به اندازه کافی مطلبی را خوانده اید و یاد گرفته اید و دیگر خوابتان می آید، بخوابید تا آن مطلب بهتر در ذهنتان بماند و از شب بیداری های طولانی مدت در شب امتحان خودداری کنید.
اگر پس از یادگیری مطلبی بخوابید، آن مطلب در یادتان می ماند
خبرهای شگفت انگیز درباره خواب کم نیستند، مثلا این که تقریبا یک سوم عمر انسان ها در خواب می گذرد؛ 12 درصد مردم دنیا فقط خواب های سیاه و سپید می بینند و تلویزیون های رنگی نقش مهمی در افزایش شمار خواب های رنگی مردم داشته اند؛ 5 دقیقه بعد از بیداری نیمی ازرویایی را که دیده اید و 10 دقیقه بعد از آن، 90 درصدش را فراموش می کنید؛ یا این که نابیناها هم خواب می بینند، فقط خواب های شان بدون تصویر و پر از عواطف، حس لمس اشیاء، بوها و صداهاست.
از دیگر اخبار عجیب این که کمبود خواب، طول عمر را کم و افراد را مستعد چاقی و سکته می کند؛ اختلال خوابگردی در خواب فقط محدود به راه رفتن نیست و یا فقط آدمیزاد خواب نمی بیند، بلکه حیوانات هم خواب می بینند، مثلا گربه ها به طور متوسط 70 درصد عمرشان را در خواب می گذرانند.
بیشتر این اخبار را شنیده اید، اما احتمالا این خبر به گوش تان نخورده است : « اگر بخوابید، یاد می گیرید! »
این خبر، حاصل پژوهش های پروفسوری به نام متیو ویلسون در دانشکده مغز و علوم شناختی دانشگاه کمبریج است.
ویلسون بعد از انجام آزمایشات بسیار با قطعیت نتیجه گرفت که مغز انسان ها در خواب، تجربیات آموخته شده در بیداری را مرور می کند و در طول این دوره کردن، آموخته هایش را بهتر، کامل تر و عمیق تر یاد می گیرد.
بر این اساس ویلسون و همکارانش پیشنهاد کردند که اگر می خواهید مطلبی را که در بیداری آموخته اید یادتان بماند، پس از مطالعه اش بخوابید.
ضمن این که خوابیدن پیش از امتحان هم به یادآوری مطالب کمک می کند و شاید به همین خاطر در برخی کشورها، کودکان در مدرسه بین ساعت های درسی، ساعتی برای یک چرت کوتاه ظهر دارند.
به این ترتیب اگر در مقطعی از زندگی هستید که باید امتحان هایی را پشت سر بگذارید، یا درس پاسخ بدهید، به جای ریاضت دادن به خودتان در شب بیداری های طولانی و سخت پیش از امتحان، آسوده و با خیال راحت بخوابید و مطمئن باشید آنچه را یاد گرفته اید، پس از خواب بهتر به یاد می آورید.
با آرزوی موفقیت شما داوطلبان عزیز